中国小檗属新分类群 - 范文中心

中国小檗属新分类群

03/02

ACTA PHYTOTAXONOMICA

SINICA

1999年 第37卷 第4期 vol.37 No.4

1999

中国小檗属新分类群

应 俊 生

关键词 小檗科; 小檗属; 新分类群; 中国

New taxa of Berberis Linn.(Berberidaceae) from China

YING Tsun-Shen

(Laboratory of Systematic and Evolutionary Botany,Institute of Botany,the Chinese Academy of

Sciences, Beijing 100093)

Key words Berberidaceae; Berberis Linn.; New taxa; China

1  芒康小檗 新种 图1:1~7

  Berberis reticulinervis Ying, sp. nov., Fig.1:1~7

  Species nova affinis B. yunnanensi Franch., a qua foliis oblanceolatis vel ellipticis, 0.7~2.1 cm longis, 3~8 mm latis, venis reticulatis utrinque conspicue elevatis, sepalis 3-seriatis, petalis ellipticis facile distinguenda.

  Frutex 1~2 m altus. Ramuli vetustiores teretes, glabri, juveniles pallide cinerei, striato-

angulati. Spinae trifidae, flavescentes, 1~2.5 cm longae. Folia decidua, chartacea, oblanceolata vel elliptica, 0.7~2.1 cm longa, 3~8 mm lata, apice acuta, basi acuminata, margine integra vel spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 1~4 praedita, supra atro-viridia glabra, subtus pallide viridia haud albo-pruinosa, venis reticulatis utrinque conspicue elevatis; petioli subnulli. Flores flavi, 3~4 fasciculati; pedicelli graciles, laeves, 1~1.5 cm longi; sepala 3-seriata, exteriora

lanceolato-oblonga, circiter 3 mm longa, 1 mm lata, mediana elliptica, 4 mm longa, 2 mm lata, interiora oblongo-elliptica, 5.5~6 mm longa, 2.5~2.7 mm lata; petala elliptica, apice acuta, incisa, lobis acutis, basi cuneata, glandulis 2 separatis praetida; stamina circiter 2.5 mm longa, connectivis apice productis obtusis; ovarium circiter 2.5 mm longum,ovulis 3, raro 2, funiculo brevissimo. Fructus nondum vidi. Fl. Jun.-Jul.. Fr. Aug.-Oct..

  Xizang(Tibet 西藏): Markam(芒康), Dongshan(东山), on open slope, alt. 3800 m, 1976-06-22, Qinghai-Xizang Exped.(青藏科考队)11937(holotype, PE); Markam, Yanjing(盐井), on forest edge, alt. 3800 m, Qinghai-Xizang Veget. Exped.(青藏植被科考队) 8265(PE). Sichuan(四川): Barkam(马尔康), alt. 3400 m, 1957-06-11, S. Li(李馨)71410(PE).

  落叶灌木,高1~2 m。老枝圆柱形,无毛,幼枝淡灰色,具条棱;茎刺三分叉,

淡黄色,长1~2.5 cm。叶纸质,倒披针形或椭圆形,长0.7~2.1 cm,宽3~8 mm,先端急尖,基部渐狭,全缘或每边具1~4刺齿,上面暗绿色,无毛,背面淡绿色,不被白粉,两面网脉显著突起;近无柄。花黄色,3~4朵簇生;花梗细弱,光滑,长1~1.5 cm;萼片3轮,外萼片披针状长圆形,长约3 mm,宽1 mm,中萼片椭圆形,长4 mm,宽2 mm,内萼片长圆状椭圆形,长5.5~6 mm,宽2.5~2.7 mm;花瓣椭圆形,先端急尖,锐裂,裂片急尖,基部楔形,具2枚分离腺体;雄蕊长约2.5 mm,药隔先端延伸,圆钝;子房长约2.5 mm,含胚珠3枚,偶2枚,珠柄极短。果未见。花期6~7月,果期8

~10月。

图1 1~7. 芒康小檗 1. 花枝; 2. 外萼片; 3. 中萼片; 4. 内萼片; 5. 花瓣; 6. 雄蕊;

7. 子房(示胚珠)。 8.无梗小檗:

花枝一部分。 9~13. 永思小檗 9. 果枝; 10. 枝横切面; 11. 叶背面; 12. 果; 13. 种

子。(冀朝祯 绘)

Fig.1 1~7. Berberis reticulinervis Ying 1. Flowering branch; 2. Outer sepal; 3. Median sepal;

4. Inner sepal; 5. Petal;

6. Stamen; 7. Ovary (showing ovules). 8. B. reticulinervis var. brevipedicellata Ying: Part of

flowering branch.

9~13. B.tsienii Ying 9. Fruiting branch; 10. Cross section of branch;

11. Under surface of leaf; 12. Fruit; 13. Seed.

  本种近似云南小檗B. yunnanensis Franch.,但本种叶倒披针形或椭圆形,长0.7~2.1 cm,宽3~8 mm,两面网脉显著隆起,萼片3轮,花瓣椭圆形而易于区别。

2  无梗小檗 新变种 图1:8

  Berberis reticulinervis var. brevipedicellata Ying, var. nov. Fig.1:8

  Gangsu(甘肃): Minxian(岷县), on open slopes, alt. 1600 m, 1959-05-23, S. Jiang and T. L. Chin(姜恕,金存礼)443(holotype, PE).

  A var. typica pedicellis 1~2 mm longis, sepalis interioribus obovato-oblongis differt.   与原变种主要区别在于:花梗长1~2 mm;内轮萼片倒卵状长圆形。

3  永思小檗 新种 图1:9~13

  Berberis tsienii Ying, sp. nov., Fig.1:9~13

  Species nova caulibus et ramulis juvenilibus profunde sulcatis, foliis fructibusque minoribus, ovulis parvis, stipitibus fructuum vix 3~4 mm longis insignis.

  Frutex circiter 1.5 m altus. Ramuli vetustiores juvenilesque distincte sulcati, intense fusci, glabri. Spinae debiles, flavescentes, trifidae, 2~5 mm longae. Folia decidua, chartacea, elliptica vel obovato-elliptica, nonnunquam obovata, 7~15 mm longa, 3~6 mm lata, apice acuta, basi cuneata, margine supra medium spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 1~3, supra laete atro-viridia, nervatione obsoleta, supra flavo-viridia, costis leviter elevatis, nervis lateralibus et venis reticulatis obscuris, haud albo-pruinosa; petioli subnulli. Flores ignoti. Fructus 3~6-fasciculati; stipites fructuum 3~4 mm longi, purpurascentes, glabri. Baccae ellipticae, 6~8 mm longae, circiter 3 mm diam., haud albo-pruinosae, stylis brevibus. Semen 1. Fl. Jun.-Jul.. Fr. Jul.-Aug..   Guizhou(贵州): Panxian(盘县),Badashan(八大山),in thickets of valley,alt. 2100 m, 1959-08-23, Anshun Team(安顺队)962(holotype, PE).

  落叶灌木,高约1.5 m。老枝及幼枝明显具槽,暗棕褐色,无毛;茎刺细弱,淡黄色,三分叉,长2~5 mm。叶纸质,椭圆形或倒卵状椭圆形,有时倒卵形,长7~15 mm,宽3~6 mm,先端急尖,基部楔形,叶缘中部以上每边具1~3细小刺齿,上面亮暗绿色,脉序不明显,背面黄绿色,中脉稍突起,侧脉和网脉不明显,不被白粉;近无柄。花未见。果序由果3~6颗簇生;果梗长3~4 mm,紫红色,无毛;浆果椭圆

形,长6~8 mm,直径约3 mm,具短宿存花柱,不被白粉。种子1枚。花期6~7月,果期7~8月。

  本种茎、幼枝具深槽、叶和果较小,胚珠1,果梗长仅3~4 mm,不同于该属其他

落叶簇生种类。

图2 德浚小檗 1. 花枝; 2. 小苞片; 3. 外萼片; 4. 中萼片; 5. 内萼片; 6. 花瓣; 7.

雄蕊; 8. 子房;

9. 胚珠。(冀朝祯 绘)

Fig.2  B. yuii Ying 1. Flowering branch; 2. Bracteole; 3. Outer sepal; 4. Median sepal; 5. Inner

sepal;

6. Petal; 7. Stamen; 8. Ovary; 9. Ovule.

4  德浚小檗 新种 图2

  Berberis yuii Ying, sp. nov., Fig.2

  Species nova similis B. diaphanae Maxim., a qua differt foliis oblanceolatis, sepalis 3-seriatis, ovulis 2; a B. reticulinervi Ying recedit petalis obovatis, apice incisis, sepalis medianis longioribus

quam eis interioribus.

  Frutex circiter 1.5 m altus. Ramuli vetustiores intense cinerei, non verrucosi, juveniles

pallide cinerei, striato-angulati. Spinae trifidae, 0.5~1.6 cm longae, flavescentes. Folia tenuiter chartacea, oblanceolata vel obovao-elliptica, 1~2.5 cm longa, 4~9 mm lata, apice obtusa, raro acuta, basi acuminata, margine dense spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 9~16, supra atro-viridia, subtus pallide viridia haud albo-pruinosa, venis reticulatis utrinque conspicue elevatis; petioli subnulli. Flores 5~8 fasciculati, flavidi; pedicelli 1.2~1.7 cm longi, glabri; bracteolae

lanceolatae, 2.5 mm longae, 0.6 mm latae; sepala 3-seriata, exteriora lanceolata, 4.2 mm longa, 1.5 mm lata, mediana elliptica , 4.5 mm longa, 2 mm lata, interiora elliptica, 4 mm longa, 2 mm lata; petala obovata, 3.5 mm longa, 2 mm lata, apice incisa, basi in unguem sensim angustata, glandulis 2 separatis praedita; stamina circiter 2.5 mm longa, connectivis apice productis obtusis; ovarium

2.1 mm longum, ovulis 2 breve stipitatis. Fructus nondum vidi. Fl. Jun..

  Sichuan(四川): Muli(木里), in thickets, alt. 3600~3700 m, 1937-06-21, T. T. Yu(俞德浚)6530(holotype, PE); Jiulong(九龙), Mengdongshan(蒙懂山), in forests, alt. 4200 m, 1960-06-20, T. S. Ying(应俊生)4066(PE); same locality, in thickets, alt. 4100 m, 1960-06-20, T. S. Ying 4067(PE).

  落叶灌木,高约1.5 m。老枝深灰色,无疣点。幼枝淡灰色,具条棱;茎刺三分叉,长0.5~1.6 cm,淡黄色。叶薄纸质,倒披针形或倒卵状椭圆形,长1~2.5 cm,宽4~9 mm,先端圆钝,偶急尖,基部渐狭,叶缘每边具9~16细密刺齿,上面暗绿色,下面淡绿色,不被白粉,两面网脉明显突起;近无柄。花淡黄色,5~8朵簇生;花梗长1.2~1.7 cm,无毛;小苞片披针形,长2.5 mm,宽0.6 mm;萼片3轮,外萼片披针形,长4.2 mm,宽1.5 mm,中萼片椭圆形,长4.5 mm,宽2 mm,内萼片椭圆形,长4 mm,宽2 mm;花瓣倒卵形,长3.5 mm,宽2 mm,先端锐裂,基部渐狭呈爪,具2枚分离腺体;雄蕊长约2.5 mm,药隔先端延伸,圆钝;子房长2.1 mm,含2枚具短柄胚珠。果未见。花期6月。

  本种近似鲜黄小檗B.diaphana Maxim.,但本种叶倒披针形,萼片3轮,胚珠2而相互区别。本种与网脉小檗B.reticulinervis Ying的区别在于花瓣倒卵形,先端锐裂,中萼片长于内萼片。

5  多珠小檗 新种 图3:10~20

  Berberis multiovula Ying, sp. nov., Fig.3:10~20

  Species nova affinis B.sanguineae Franch., a qua differt foliis brevioribus, petalis ellipticis profunde emarginatis, connectivis productis apice truncatis, ovulis 5, stylis brevibus

persistentibus; a B.soulieana Schneid. recedit foliis 3~5 mm latis, ovulis 5, fructibus haud albo-

pruinosis.

图3 1~9. 兴文小檗 1. 花枝; 2. 小苞片; 3. 外萼片; 4. 中萼片; 5. 内萼片; 6. 花

瓣; 7. 雄蕊; 8. 子房; 9. 胚珠。

10~20. 多珠小檗 10. 花枝; 11. 小苞片; 12. 外萼片; 13. 中萼片; 14. 内萼片; 15. 花

瓣; 16. 雄蕊;

17. 子房; 18. 胚珠; 19. 果; 20. 种子。(冀朝祯 绘)

Fig.3 1~9. B. xingwenensis Ying 1. Flowering branch; 2. bracteole; 3. Outer sepal; 4. Median

sepal; 5. Inner sepal;

6. Petal; 7. Stamen; 8. Ovary; 9. Ovule. 10~20. B. multiovula Ying 10. Flowering branch; 11.

Bracteole; 12. Outer

sepal; 13. Median sepal; 14. Inner sepal; 15. Petal; 16. Stamen; 17. Ovary; 18. Ovule; 19. Fruit; 20.

Seed.

  Frutex sempervirens, circiter 1 m altus. Ramuli juveniles et vetustiores omnes cinerescentes, angulato-sulcati. Spinae trifidae, flavescentes, 1~2.3 cm longae. Folia tenuiter coriacea, lineari-lanceolata vel anguste elliptica, 1.5~3 cm longa, 3~5 mm lata, apice mucronulata, basi abrupte angustata, supra atro-viridia, costis leviter elevatis, subtus pallide viridia, costis conspicue elevatis, nervis lateralibus et venis reticulatis obscuris, haud albo-pruinosa, margine spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 3~7; petioli subnulli. Flores 2~4 fasciculati, flavi; pedicelli graciles, 5~11 mm longi, glabri; sepala 3-seriata, exteriora triangulo-ovata, circiter 3 mm longa, circiter 2 mm lata,

mediana ovata, 4 mm longa, 3 mm lata, interiora obovata, 5.5 mm longa, 4 mm lata; petala elliptica vel oblonga, 4.1 mm longa, 2.2 mm lata, apice emarginata, lobis apice rotundatis, basi haud unguiculata, glandulis 2 separatis praedita; stamina circiter 3 mm longa, connectivis apice productis truncatis; ovarium circiter 3 mm longum, ovulis 5. Baccae ellipticae, 8~10 mm longae, 3~5 mm diam., stylis brevibus persistentibus, haud albo-pruinosae. Fl. Mai.. Fr. Jun.-Jul..

  Sichuan(四川): Baoxing(宝兴), Puxigou(蒲溪沟), on forest edge, alt. 2900 m, 1959-05-03, Yajiang Division, Sichuan Economic Plant Exped.(四川经济植物调查队雅江分队)293

(holotype, PE); Baoxing, 1954, T. P. Soong(宋滋圃)38280, 39489(all PE); Tianquan(天全), alt. 2700 m, K. L. Chü(曲桂龄)2493(PE).

  常绿灌木,高约1 m。老、幼枝均淡灰色,具棱槽;茎刺三分叉,淡黄色,长1~

2.3 cm。叶薄革质,线状披针形或狭椭圆形,长1.5~3 cm,宽3~5 mm,先端刺尖,基部骤狭,上面深绿色,中脉微隆起,背面浅绿色,中脉明显隆起,两面侧脉和网脉不显,不被白粉,叶缘每边具3~7刺齿;近无柄。花2~4朵簇生;花梗细弱,长5~11 mm,无毛;花黄色;萼片3轮,外萼片三角状卵形,长约3 mm,宽约2 mm,中萼片卵形,长4 mm,宽3 mm,内萼片倒卵形,长5.5 mm,宽4 mm;花瓣椭圆形或矩圆形,长4.1 mm,宽2.2 mm,先端缺裂,裂片先端圆形,基部不呈爪,具2枚分离腺体;雄蕊长约3 mm,药隔先端延伸,平截;子房长约3 mm,含5枚胚珠。浆果椭圆形,长8~10 mm,直径3~5 mm,具短宿存花柱,不被白粉。花期5月,果期6~7月。

  本种与血红小檗B.sanguinea Franch.区别在于本种叶较短;花瓣椭圆形、深缺裂;药隔延伸、先端平截;胚珠5枚;果具短宿存花柱。与假蚝猪刺B.soulieana Schneid.区别在于叶宽3~5 mm;胚珠5枚;果不被白粉。

6  兴文小檗 新种 图3:1~9

  Berberis xingwenensis Ying, sp. nov., Fig.3:1~9

  Haec species affinis B.veitchii Schneid., sed differt petalis apice emarginatis, connectivis apice truncatis differt.

  Frutex sempervirens, 1.2~2.5 m altus. Ramuli cinereo-brunnei, teretes, glabri. Spinae debiles, trifidae, flavo-brunneae, subtus compressae, usque ad 1 cm longae. Folia coriacea, elliptico-lanceolata vel lanceolata, 6~15 cm longa, 1.3~4 cm lata, apice acuminata, basi

cuneata, supra atro-viridia nitida, costis leviter impressis, nervis lateralibus et venis reticulatis

leviter elevatis, subtus flavo-viridia, costis et nervis lateralibus conspicue elevatis, venis reticulatis distincte visibilibus, haud albo-pruinosa, margine supra medium spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 10~15, subsessilia vel petiolis circiter 5 mm longis suffulata. Flores 5~16 fasciculati, rubri (e notis collectoris); pedicelli graciles, 2~2.7 cm longi; sepala 3-seriata interdum 4-seriata, exteriora ovata, 2.5~2.8 mm longa, 1.5~2 mm lata, apice acuta, mediana late elliptica, 4.5~5 mm longa, 4 mm lata, apice obtusa, interiora elliptica, 5~5.2(~6) mm longa, 3.5~4 mm lata, apice rotunda; petala obovata, 4.5~5.1 mm longa, 3.2~4 mm lata, apice emarginata, basi in unguem sensim angustata, glandulis 2 separatis praedita; stamina circiter 2.8 mm longa,

connectivis productis apice truncatis;

ovarium circiter 3 mm longum,ovulis 2. Baccae pyriformes, circiter 6 mm longae, circiter 3 mm diam., rubrae, apice stylis brevibus persistentibus praeditae, haud albo-pruinosae. Fl. Apr.-Mai.. Fr. Jun.-Jul..

  Sichuan(四川): Xingwen(兴文), Jianfengshan(尖峰山), in thickets on slope, alt. 1800 m,

1959-05-14, Yibin Division, Sichuan Economic Plant Exped. (四川经济植物调查队宜宾分队)437(holotype, PE);  Xingwen, Xianfengxiang(仙峰乡), 1959-05-12, Yibin Division, Sichuan Economic Plant Exped. 342(PE); 1977-07-28, Xingwen Team(兴文队)77-267(SM); Junlian(筠连), Xiaoxueshan(小雪山), alt. 1600 m, 1959-04-26, Yibin Division, Sichuan Economic Plant Exped. 173(PE, SM); alt. 710 m, 1977-06-30, Junlian Team(筠连队)758(SM); alt. 1700 m,

Junlian Team 567(SM); Pingshan(屏山), Xinshiqu(新市区), roadside on sunny slope, alt. 1400 m, 1959-06-21, Yibin Division, Sichuan Economic Plant Exped. 1129(CDBI).

  常绿灌木,高1.2~2.5 m。枝灰褐色,圆柱形,无毛;茎刺较弱,三分叉,黄褐色,腹面扁,长达1 cm。叶革质,椭圆状披针形或披针形,长6~15 cm,宽1.3~4

cm,先端渐尖,基部楔形,上面暗绿色,有光泽,中脉微凹陷,侧脉和网脉微隆起,背面黄绿色,中脉和侧脉显著隆起,网脉明显,不被白粉,叶缘每边中部以上具10~15刺齿;叶柄长约5 mm或近无柄。花5~16朵簇生;花梗细弱,长2~2.7 cm;花红色(据野外记录);萼片3轮(有时4轮),外萼片卵形,长2.5~2.8 mm,宽1.5~2 mm,先端急尖,中萼片阔椭圆形,长4.5~5 mm,宽4 mm,先端钝,内萼片椭圆形,长5~5.2(~6) mm,宽3.5~4 mm,先端圆形;花瓣倒卵形,长4.5~5.1 mm,宽3.2~4 mm,先端缺裂,基部渐狭略呈爪,具2枚分离腺体;雄蕊长约2.8 mm,药隔延伸、先端平截;子房长约3 mm,含胚珠2枚。浆果梨形,长约6 mm,直径约3 mm,红色,顶端具短宿存花柱,不被白粉。花期4~5月。果期7~9月。

  本种与巴东小檗B.veitchii Schneid.相近似,但本种花瓣先端缺裂,药隔先端平截,易于区别。

7  东川小檗 新种 图4:1~8

  Berberis dongchuanensis Ying, sp. nov., Fig.4:1~8

  Haec species affinis B. bergmanniae var. acanthophyllae Schneid., a qua foliis supra dense albo-pruinosis, pedicellis usque ad 3.5 cm longis, ovulis 4 facile distinguenda.

  Frutex sempervirens, 0.6~1 m altus. Ramuli teretes, fusci, non verrucosi. Spinae trifidae, flavescentes, usque ad 1 cm longae. Folia crasse coriacea, anguste elliptica, 3.5~8 cm longa, 1~2 cm lata, apice acuta, basi cuneata, supra flavo-viridia, costis conspicue impressis, nervis

lateralibus leviter elevatis, subtus dense albo-pruinosa, costis elevatis, nervis lateralibus et venis inconspicuis, margine paullo revoluta spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 1~3; petioli

subnulli. Flores 3~5 fasciculati,flavi;pedicelli graciles, usque ad 3.5 cm longi, glabri; sepala 3-seriata, exteriora triangulo-ovata,circiter 2 mm longa,circiter 1.5 mm lata, apice acuminata,

mediana ovato-elliptica, circiter 5.1 mm longa, circiter 3 mm lata, interiora late elliptica, circiter 6 mm longa, circiter 5 mm lata; petala obovata, circiter 5 mm longa, circiter 4 mm lata, apice

integra rotunda, basi in unguem contracta, glandulis 2 separatis praedita; stamina circiter 3.5 mm longa, connectivis obtusis; ovarium 3.2 mm longum, ovulis 4, funiculo brevi. Fructus ignoti. Fl. Apr.-Mai..

  Yunnan(云南): Dongchuan(东川), at base of rockcliff, alt. 2600 m, 1984-04-23, S. B. Lan(蓝顺彬)665(holotype, PE).

  常绿灌木,高0.6~1 m。老枝圆柱形,暗灰色,无疣点;茎刺三分叉,淡黄色,长达1 cm。叶厚革质,狭椭圆形,长3.5~8 cm,宽1~2 cm,先端急尖,基部楔形,上面黄绿色,中脉明显凹陷,侧脉微显,背面密被白粉,中脉隆起,侧脉和细脉不显,叶缘略向背面反卷,每边具1~3刺锯齿;近无柄。花3~5朵簇生;花梗纤细,长达3.5

cm,无毛;花黄色;萼片3轮,外萼片三角状卵状形,长约2 mm,宽约1.5 mm,先端渐尖,中萼片卵状椭圆形,长约5.1 mm,宽约3 mm,内萼片阔椭圆形,长约6 mm,宽约5 mm;花瓣倒卵形,长约5 mm,宽约4 mm,先端全缘,圆形,基部缢缩呈爪,具2枚分离腺体;雄蕊长约3.5 mm,药隔先端圆钝;子房长3.2 mm,含胚珠4枚,珠柄短。果未见。花期4~5月。

  本种近似汶川小檗B. bergmannia var. acanthophylla Schneid.但叶背面密被白粉;花梗长达3.5 cm;胚珠4枚。易区别。

8  小瓣小檗 新种 图4:9~17

  Berberis micropetala Ying, sp. nov., Fig.4:9~17

  Haec species affinis B.parapruinosae Ying, a qua foliis margine paullo revolutis spinuloso-serrulatis spinulis utrinque 12~16, pedicellis 1~4 mm longis, ovulo unico facile distinguenda.   Frutex sempervirens, 0.3~1 m altus. Ramuli juveniles cinerei, distincte sulcati, non

verrucosi. Spinae trifidae, teretes, flavescentes, 1~1.2 cm longae. Folia coriacea, elliptica vel anguste elliptica, 1.5~4.5 cm longa, 0.6~1.2 cm lata, apice acuta vel obtuso-rotunda, basi acuminata cuneata, supra atro-viridia, costis impressis, subtus brunnea, papillosa, costis

conspicue elevatis, nervis lateralibus et venis reticulatis utrinque obscuris, haud albo-pruinosa, margine paullo revoluta spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 12~16; petioli 2~3 mm longi. Flores 5 fasciculati, flavi; pedicelli validi, 1.2~1.4 mm longi, sed unus usque ad 3~4 mm longus; bracteolae ovatae, apice acuminatae, roseae; sepala 3-seriata, exteriora lanceolata, superne rosea,

2.1~3 mm longa, 1~1.1 mm lata, mediana ovato-elliptica, 4.1 mm longa, circiter 2mm lata,

margine pellucida, apice rosea,interiora obovato-elliptica,4.3 mm longa, circiter 2 mm lata; petala

obovata, 2.2~2.5 mm longa,1~1.1 mm lata,apice

图4 1~8. 东川小檗 1. 花枝; 2. 外萼片; 3. 中萼片; 4. 内萼片; 5. 花瓣; 6. 雄蕊;

7. 子房; 8. 胚珠。 9~17. 小瓣

小檗 9. 花枝; 10. 小苞片; 11. 外 萼片; 12. 中萼片; 13. 内萼片; 14. 花瓣;

15. 雄蕊; 16. 子房; 17. 胚珠。(冀朝祯 绘)

Fig. 4 1~8. B. dongchuanensis Ying 1. Flowering branch; 2. Outer sepal; 3. Median sepal; 4.

Inner sepal; 5. Petal;

6. Stamen; 7. Ovary; 8. Ovule. 9~17. B. micropetala Ying 9. Flowering branch; 10. Bracteole;

11. Outer

sepal; 12. Median sepal; 13. Inner sepal; 14. Petal. 15. Stamen; 16. Ovary; 17. Ovule.

integra, basi in unguem contracta, glandulis 2 separatis oblongis praedita; stamina circiter

1.5 mm longa, connectivis apice distincte productis truncatis; ovarium circiter 2 mm longum, ovulo 1 stipitato. Fructus nondum vidi. Fl. Apr..

  Yunnan(云南): Dongchuan(东川), on sunny slope, alt. 2800 m, 1986-04-01, S. B. Lan(蓝顺彬)636(holotype, PE); Dongchuan, on sunny slope, in mixed forests, alt. 3200 m, 1985-04-07, S. B. Lan(蓝顺彬)348(PE).

  常绿灌木,高0.3~1 m。幼枝灰色,明显具槽,无疣点;茎刺三分叉,圆柱形,淡黄色,长1~1.2 cm。叶革质,椭圆形或狭椭圆形,长1.5~4.5 cm,宽0.6~1.2 cm,先端急尖或纯圆,基部渐狭,楔形,上面暗绿色,中脉凹陷,背面棕褐色,中脉明显隆起,具乳突,两面侧脉和网脉不显,不被白粉,叶缘微向背面反卷,每边具12~16刺齿;叶柄长2~3 mm。花5朵簇生;花梗粗壮,长1.2~1.4 mm,其中1朵花梗长达3~4 mm;花黄色;小苞片卵形,先端渐尖,粉红色;萼片3轮,外萼片披针形,上部粉红色,长2.1~3 mm,宽1~1.1 mm,中萼片卵状椭圆形,长4.1 mm,宽约2 mm,边缘膜质透明,先端粉红色,内萼片倒卵状椭圆形,长4.3 mm,宽约2 mm;花瓣倒卵形,长

2.2~2.5 mm,宽1~1.1 mm,先端全缘,基部缢缩呈爪,具2枚分离的长圆形腺体;雄蕊长约1.5 mm,药隔先端明显延伸,平截;子房长约2 mm,胚珠1枚,具柄。果未见,花期4月。

  本种近似拟粉小檗B.parapruinosa Ying,但叶缘略向背面反卷,具12~16刺齿,花梗长1~4 mm,胚珠1而易于区别。

9 淳安小檗 新种 图5:9~16

  Berberis chunanensis Ying, sp. nov., Fig.5:9~16

  Haec species affinis B.lempergianae Ahrendt, a qua foliis ovato-ellipticis, 1.5~3.5 cm longis, margine spinuloso-serrulatis spinulis utrinque 3~7, sepalis 2-seriatis, petalis apice integris, connectivis apice rotundis faciliter distinguenda.

  Frutex sempervirens, circiter 1 m altus. Ramuli vetustiores teretes, fusci, juveniles

flavescentes. Spinae trifidae, flavescentes, 1.2~1.7 cm longae. Folia coriacea, ovato-elliptica, 1.5~3.5 cm longa, 0.5~1.3 cm lata, apice acuminata mucronulata, basi late cuneata, supra atro-viridia, costis paullo impressis, subtus flavescentia, costis elevatis, nervis lateralibus utrinque conspicuis, venis reticulatis obscuris, haud albo-pruinosa, margine plano-patentia spinuloso-

serrulata, spinulis utrinque 3~7; petioli subnulli. Flores 4~8 fasciculati flavi et sapore praediti (e notis collectoris); pedicelli 12~20 mm longi, glabri, pallide brunneo-flavi; sepala biseriata,

exteriora ovata vel ovato-elliptica,2.1~3.2 mm longa, 1.1~2.2 mm lata, interiora elliptica, 6.5~

7.2 mm longa, 4.2~5 mm lata; petala obovata, 6~6.5 mm longa, 3~3.5 mm lata, apice integra vel interdum emarginata, basi sensim angustata sed haud unguiculata, glandulis 2 separatis praedita; stamina circiter 5 mm longa, connectivis apice productis rotundis; ovarium 4.5 mm longum, ovulis 2~3 stipitatis. Stipites fructuum rubro-brunnei. Baccae ellipsoideae, 8~12 mm longae, 5~6 mm diam., albo-pruinosae, stylis persistentibus circiter 1 mm longis.

  Zhejiang(浙江): Chunan(淳安), Wangfu(王埠), in forests, 1958-08-29, coll. unknown 30227(PE).

  常绿灌木,高约1 m。老枝圆柱形,暗灰色,幼枝淡黄色;茎刺三分叉,淡黄色,长1.2~1.7 cm。叶革质,卵状椭圆形,长1.5~3.5 cm,宽0.5~1.3 cm,先端渐尖,具刺尖头,基部阔楔形,上面暗绿色,中脉微凹陷,背面淡黄色,中脉隆起,两面侧脉显著,网脉不显,不被白粉,叶缘平展,每边具3~7刺齿;近无柄。花4~8朵簇生;花梗长12~20 mm,无毛,淡棕黄色;花黄色(据记载;花有味);萼片2轮,外萼片卵形或卵状椭圆形,长2.1~3.2 mm,宽1.1~2.2 mm,内萼片椭圆形,长6.5~7.2 mm,宽4.2~5 mm;花瓣倒卵形,长6~6.5 mm,宽3~3.5 mm,先端全缘,或有时微凹,基部渐狭,不呈爪,具2枚分离腺体;雄蕊长约5 mm,药隔先端延伸,圆形;子房长4.5

mm,含2~3枚胚珠,具柄。果柄红褐色;浆果椭圆形,长8~12 mm,直径5~6 mm,被白粉,宿存花柱长约1 mm。

  本种近似长柱小檗B. lempergiana Ahrendt.,但本种叶卵状椭圆形,长1.5~3.5 cm,每边3~7刺齿;萼片2轮;花瓣先端全缘;药隔先端圆形。易于区别。

10 金佛山小檗 新种 图5:1~8

  Berberis jinfoshanensis Ying, sp. nov., Fig.5:1~8

  Haec species affinis B. lijiangensi C. Y. Wu ex S. Y. Bao, a qua foliis margine spinuloso-

serrulatis, spinulis utrinque 3~10, ovulis 2~3, stylis distincte persistentibus facile distinguenda.   Frutex sempervirens, 1.5~2 m altus. Ramuli vetustiores fusci, teretes, non verrucosi, juveniles straminei, laeves, glabri. Spinae trifidae, 1~2.5 cm longae, cum ramulis concolorae, subtus sulcatae. Folia coriacea, elliptica, 3~7 cm longa, 1.3~2.5 cm lata, apice acuta, basi

cuneata, supra atro-viridia, costis inferne impressis, nervis lateralibus 5~7-jugis paullo elevatis, subtus cinereo-alba vel flavo-viridia leviter albo-pruinosa, costis conspicue elevatis, nervis lateralibus elevatis, venis reticulatis utrinque obscuris, margine plano-patentia spinuloso-

serrulata, spinulis utrinque 3~10; petioli 2~4 mm longi. Flores 5~8 fasciculati, flavi; bracteae

ovato-triangulares, 2 mm longae, 1 mm latae; pedicelli 1.5~2 cm longi glabri; bracteolae ovatae, 2 mm longae et latae; sepala biseriata, exteriora obovata, circiter 5 mm longa, circiter 3.5 mm lata, interiora oblonga, circiter 5.5 mm longa, circiter 4 mm lata; petala obovata, 5~6 mm longa, 4~

5.5 mm lata, apice integra, basi in unguem contracta, glandulis 2 contiguis ovatis circiter 1.5 mm longis praedita; stamina 4.2~5 mm longa, connectivis paullo productis, apice obtusis; ovula 3, raro 2. Baccae non maturae ellipsoideae, 7~8 mm longae, 5~6 mm diam., nigrae, apice stylis distincte persistentibus, dense albo-pruinosae. Fl. Mar.-Apr.. Fr. Mai.-Aug..

  Sichuan(四川): Nanchuan(南川), Jinfoshan(金佛山), in mixed forests, alt. 1650 m, Z. Y. Liu(刘正宇)10913(holotype, PE); Nanchuan, Jinfoshan, Yangyuping(洋芋坪), roadside, on weedy slope, alt. 1650 m, 1978-08-13, Z. Y. Liu(刘正宇)784193.

  常绿灌木,高1.5~2 m。老枝暗灰色,圆柱形,无疣点,幼枝禾秆黄色,光滑无毛;茎刺三分叉,长1~2.5 cm,与枝同色,腹面具浅槽。叶革质,椭圆形,长3~7 cm,宽1.3~2.5 cm,先端急尖,基部楔形,上面暗绿色,中脉下部凹陷,侧脉5~7对,微隆起,背面灰白色或黄绿色,微被白粉,中脉明显隆起,侧脉隆起,两面网脉不显,叶缘平展,每边具3~10刺齿;叶柄长2~4 mm。花5~8朵簇生;苞片卵状三角形,长2 mm,宽1 mm;花梗长1.5~2 cm,无毛;花黄色;小苞片卵形,长和宽2 mm;萼片2轮,外萼片倒卵形,长约5 mm,宽约3.5 mm,内萼片长圆形,长约5.5 mm,宽约4 mm;花瓣倒卵形,长5~6 mm,宽4~5.5 mm,先端全缘,基部缢缩呈爪,具2枚紧靠的卵形腺体,长约1.5 mm;雄蕊长4.2~5 mm,药隔稍延伸,先端钝形,胚珠3枚,偶2枚。浆果椭圆形(未熟),长7~8 mm,直径5~6 mm,黑色,顶端具明显宿存花柱,密被白粉。花期3~4月,果期5~8月。

图5 1~8. 金佛山小檗 1. 花枝; 2. 小苞片; 3. 外萼片; 4. 内萼片; 5. 花瓣; 6. 雄

蕊; 7. 子房; 8. 胚珠。 9~16.

淳安小檗 9果枝; 10. 外萼片; 11. 内萼片; 12. 花瓣; 13. 雄蕊; 14. 子房; 15. 胚

珠; 16. 果。(冀朝祯 绘)

Fig.5 1~8. B. jinfoshanensis Ying 1. Flowering branch; 2. Bracteole; 3. Outer sepal; 4. Inner

Sepal; 5. Petal;

6. Stamen; 7. Ovary; 8. Ovule. 9~16. B. chunanensis Ying 9. Fruiting branch; 10. Outer sepal;

11. Inner sepal; 12. Petal; 13. Stamen; 14. Ovary; 15. Ovule; 16. Fruit.

  本种近丽江小檗B. lijiangensis C. Y. Wu ex S. Y. Bao,但本种叶缘具3~10刺齿;胚珠2~3枚;果具明显宿存花柱。易于区别。

11 老君山小檗 新种 图6:5~13

  Berberis laojunshanensis Ying, sp. nov., Fig.6:5~13

  Haec species affinis B.candidulae Schneid., sed floribus 3~4 fasciculatis, sepalis interioribus ellipticis, petalis apice emarginatis, ramulis non verrucosis differt.

  Frutex sempervirens, 50~100 cm altus. Ramuli vetustiores teretes, fusci, juveniles

flavescentes, non verrucosi. Spinae trifidae, flavescentes, circiter 1 cm longae. Folia elliptica vel anguste elliptica, 1~2.3 cm longa, 4~7 mm lata, apice acuminata, 1-mucronulata, basi sensim angustata, supra atro-viridia, nervis obscuris, subtus albo-pruinosa, costis conspicue elevatis,

nervis lateralibus paullo conspicuis, venis reticulatis obscuris, margine paullo revoluta spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 5~7; petioli subnulli. Flores 3~4 fasciculati, flavi; pedicelli 1~1.5 cm longi, glabri; sepala 3-seriata, exteriora triangulo-ovata, 2.1 mm longa, 1.2 mm lata, mediana ovata, 4 mm longa, 2 mm lata, apice acuminata, interiora oblonga, 4.6~5 mm longa, 2.8~3.5 mm lata; petala obovata, 4 mm longa, 2 mm lata, apice emarginata, basi sensim angustata sed haud unguiculata, glandulis 2 contiguis praedita; stamina circiter 3 mm longa, connectivis apice truncatis; ovarium circiter 3 mm longum, ovulis 4. Fructus nondum vidi. Fl. Mai.-Jun..

  Hubei(湖北): Xingshan(兴山), Laojunshan(老君山), 1957-05-28, Y. Liu(刘瑛)577(holotype, PE).

  常绿灌木,高50~100 cm。老枝圆柱形,暗灰色,幼枝淡黄色,无疣点;茎刺三

分叉,淡黄色,长约1 cm。叶椭圆形或狭椭圆形,长1~2.3 cm,宽4~7 mm,先端渐尖,具1刺尖头,基部渐狭,上面暗绿色,叶脉不显,背面被白粉,中脉明显隆起,侧脉微显,网脉不显;叶缘略向背面反卷,每边具5~7刺齿;近无柄。花3~4朵簇生;花梗长1~1.5 cm,无毛;花黄色;萼片3轮,外萼片三角状卵形,长2.1 mm,宽1.2 mm,中萼片卵形,长4 mm,宽2 mm,先端渐尖,内萼片长圆形,长4.6~5 mm,宽

2.8~3.5 mm;花瓣倒卵形,长4 mm,宽2 mm,先端微凹,基部渐狭,不呈爪,具2枚邻接腺体;雄蕊长约3 mm,药隔先端平截;子房长约3 mm,胚珠4枚。果未见。花期5~6月。

  本种近似单花小檗B. candidula Schneid.,但本种花3~4朵簇生;内轮萼片椭圆形;

花瓣先端微凹;枝无疣点而不同。

图6 1~4. 毕节小檗 1. 果枝; 2. 叶一部分(示叶缘外卷); 3. 果; 4. 种子。 5~13. 老

君山小檗 5. 花枝; 6. 叶背面;

7. 外萼片; 8. 中萼片; 9. 内萼片; 10. 花瓣; 11. 雄蕊; 12. 子房; 13. 胚珠。(冀朝祯

绘)

Fig.6 1~4. B. guizhouensis Ying 1. Fruiting branch; 2. Part of leaf (showing margins

revolute); 3. Fruit; 4. Seed.

5~13. B. laojunshanensis Ying 5. Flowering branch; 6. Leaf (under surface); 7. Outer sepal; 8.

Median

sepal; 9. Inner sepal; 10. Petal; 11. Stamen; 12. Ovary; 13. Ovule.

12 毕节小檗 新种 图6:1~4

  Berberis guizhouensis Ying, sp. nov., Fig.6:1~4

  Haec species affinis B.fallaciosae Schneid., a qua foliis ellipticis vel oblongis margine

conspicue revolutis profunde repandis, ovulis 3~4, baccis ellipsoideis facile distinguenda.   Frutex sempervirens, circiter 1.2 m altus. Ramuli vetustiores teretes, cinereo-nigri, non

verrucosi, juveniles angulato-sulcati, pallide cinerei, glabri. Spinae plerumque absentes in ramulis vetustioribus sed presentes in eis juvenilibus, trifidae, circiter 1.2 cm longae, flavescentes. Folia coriacea, elliptica, anguste elliptica vel oblonga, 2~6.5 cm longa, 8~16 mm lata, apice acuta vel subacuminata, basi cuneata, supra atro-viridia, costis impressis, nervis lateralibus et venis

reticulatis leviter elevatis, subtus in sicco brunnea haud albo-pruinosa, costis et nervis lateralibus conspicue elevatis, venis reticulatis paullo conspicuis, margine distincte revoluta profunde repanda spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 13~20; petioli 2~3 mm longi. Flores 3~6 fasciculati, ignoti. Fructuum stipites 1~1.5 cm longi, in sicco brunnei, glabri. Baccae

ellipsoideae, 7~9 mm longae, 4~4.5 mm diam., stylis nullis, haud albo-pruinosae; semina 3~4.   Guizhou(贵州): Bijie(毕节), in thickets on slope, alt. 1350 m, 1957-09-02, P. H. Yu(禹平华)214(holotype, PE); Bijie, dry place, in thickets, alt. 1350 m, 1957-09-02, P. H. Yu 200(PE).

  常绿灌木,高约1.2 m。老枝圆柱形,灰黑色,无疣点,幼枝具棱槽,淡灰色,无毛;通常老枝无刺,幼枝具刺,三分叉,长约1.2 cm,淡黄色。叶革质,椭圆形,狭椭圆形或矩圆形,长2~6.5 cm,宽8~16 mm,先端急尖或近渐尖,基部楔形,上面暗绿色,中脉凹陷,侧脉和网脉微显,背面干后褐色,不被白粉,中脉和侧脉明显隆起,网脉微显;叶缘明显向背面反卷,呈深波状,每边具13~20刺齿;叶柄长2~3 mm。花3~6朵簇生,花未见。果柄长1~1.5 cm,干后棕褐色,无毛;浆果椭圆形,长7~9 mm,直径4~4.5 mm,顶端无宿存花柱,不被白粉;含种子3~4枚。

  本种近南川小檗B. fallaciosa Schneid.但本种叶椭圆形或矩圆形,叶缘明显向背面反卷呈深波状;胚珠3~4枚;浆果椭圆形,易于区别。

13 九龙小檗 新种 图7:1~9

  Berberis jiulongensis Ying, sp. nov., Fig.7:1~9

  Species nova affinis B.contractae Ying, a qua foliis margine integris, sepalis 3-seriatis, petalis apice emarginatis, ovulis 3~4 facile distinguenda.

  Frutex sempervirens, 1~2 m altus. Ramuli vetustiores fusci, striato-angulati, juveniles

purpurei, sparse nigro-verrucosi. Spinae simplices, 0.5~1 cm longae, purpurei. Folia tenuiter coriacea, obovato-lanceolata vel anguste obovata, 1.5~3.5 cm longa, 5~8 mm lata, apice

obtusa, 1-mucronulata, basi sensim angustata, supra viridia, costis et nervis lateralibus obscuris, subtus pallide viridia, haud albo-pruinosa, costis conspicue elevatis, nervis lateralibus conspicuis, venis reticulatis utrinque conspicue elevatis, margine plano-patentia, integra; petioli breves. Inflorescentiae corymbo-paniculatae, 20~30-florae, 4~10 cm longae,basi racemis 1~3

fasciculatis praeditae, apice floribus verticillatis instructae; bracteae foliaceae, circiter 10 mm

longae; pedicelli circiter 8 mm longi, glabri; bracteolae ovatae, apice longe acuminatae, circiter 2 mm longae. Flores flavi; sepala 3-seriata, exteriora triangulo-ovata vel ovata, 2~2.5 mm longa,

1.6~2 mm lata, mediana late elliptica vel suborbicularia, circiter 3.2 mm longa, 2.8~3 mm lata, interiora late obovata,4.5~5 mm longa,4.1~4.5 mm lata; petala obovata vel obovato-elliptica, 4~4.5 mm longa, 3~3.5 mm lata, apice emarginata, basi in unguem contracta, glandulis 2

separatis praedita; stamina 3.5~4 mm longa, connectivis apice productis obtusis vel truncatis;

ovula 3~4, breve stipitata. Fructus ignoti. Fl. Jun..

图7 1~9. 九龙小檗 1. 花枝; 2. 小苞片; 3. 外萼片; 4. 中萼片; 5. 内萼片; 6. 花

瓣; 7. 雄蕊; 8. 子房; 9. 胚珠。

10~18. 德钦小檗 10. 果枝; 11. 小苞片; 12. 外萼片; 13. 内萼片; 14,15. 花瓣;

16. 雄蕊; 17. 子房; 18. 胚珠。(冀朝祯 绘)

Fig.7 1~9. B. jiulongensis Ying 1. Flowering branch; 2. bracteole; 3. Outer sepal; 4. Median

sepal; 5. Inner sepal;

6. Petal; 7. Stamen; 8. Ovary; 9. Ovule. 10~18. B. contracta Ying 10. Fruiting branch; 11.

Bracteole; 12. Outer

sepal; 13. Inner sepal; 14,15. Petal; 16. Stamen; 17. Ovary; 18. Ovule.

  Sichuan(四川): Jiulong(九龙), Naiqugongshe(乃渠公社), flood land, on slope, alt. 2500 m, 1974-06-22, F. Y. Qiu(邱发英)4660(PE); same locality, Miutilung(麦地龙), in thickets, alt. 2300 m, 1937-06-03, T. T. Yu(俞德浚)6706(PE); same locality, in valley, alt. 2450 m, 1984-06-18, W. L. Chen and J. R. Chen(陈伟烈,陈家瑞)6436(PE).

  常绿灌木,高1~2 m。老枝暗灰色,具条棱,幼枝紫红色,具稀疏黑色疣点;茎刺单生,长0.5~1 cm,紫红色。叶薄革质,倒卵状披针形或狭倒卵形,长1.5~3.5

cm,宽5~8 mm,先端圆钝,具1刺尖头,基部渐狭,上面绿色,中脉和侧脉不显,背面淡绿色,不被白粉,中脉明显隆起,侧脉显著,两面网脉明显隆起,叶缘平展,全缘;具短柄。伞房状圆锥花序具20~30朵花,长4~10 cm,花序基部有1~3总状花序簇生,花序顶部花常轮列;苞片叶状,长约10 mm;花梗长约8 mm,无毛;小苞片卵

形,先端长渐尖,长约2 mm;花黄色;萼片3轮,外萼片三角状卵形或卵形,长2~2.5 mm,宽1.6~2 mm,中萼片阔椭圆形或近圆形,长约3.2 mm,宽2.8~3 mm,内萼片阔倒卵形,长4.5~5 mm,宽4.1~4.5 mm;花瓣倒卵形或倒卵状椭圆形,长4~4.5 mm,宽3~3.5 mm,先端缺裂,基部缢缩呈爪,具2枚分离腺体;雄蕊长3.5~4 mm,药隔先端延伸,圆钝或平截;胚珠3~4枚,具短柄。果未见。花期6月。

  本种近似德钦小檗B.contracta Ying,但本种叶全缘;萼片3轮;花瓣先端缺裂;胚珠3~4而易于区别。

14 德钦小檗 新种 图7:10~18

  Berberis contracta Ying, sp. nov., Fig.7:10~18

  Haec species affinis B.jiulongensi Ying, a qua foliis margine utrinque spinulis 1~4 praeditis, sepalis 2-seriatis, petalis apice integris, ovulo unico facile distinguenda.

  Frutex 0.8~2 m altus. Ramuli vetustiores cinerei, teretes, nigro-verrucosi. Spinae simplices vel trifidae, 1~2 cm longae, flavescentes. Folia decidua, chartacea, anguste elliptica, 1~3.5 cm longa, 5~10 mm lata, apice acuta vel obtusa, basi cuneata, supra viridia, costis planis nervis lateralibus 3~5-jugis, subtus pallide viridia, haud albo-pruinosa, glabra, costis et nervis

lateralibus elevatis, venis reticulatis utrinque conspicue elevatis, margine plano-patentia

spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 1~4, raro integra; petioli subnulli. Inflorescentiae

corymbo-paniculatae, 15~20-florae, cum pedunculis 3~12 mm longis 1.5~

5 cm longae, interdum basi racemis 1~2 fasciculatis praeditae; pedicelli debiles, 2~5 mm longi; bracteae triangulo-ovatae, circiter 1 mm longae, apice acuminatae; bracteolae lanceolatae, circiter

1.3 mm longae. Flores flavi; sepala biseriata, exteriora ovato-lanceolata,circiter 2 mm longa, circiter 1 mm lata, interiora oblonga, pellucida, circiter 3 mm longa, circiter 2 mm lata; petala obovato-elliptica, pellucida, circiter 2.5 mm longa, 1.3 mm lata, apice integra, basi in unguem contracta, glandulis 2 separatis inconspicuis praedita; stamina circiter 2 mm longa, connectivis apice paullo productis obtusis; ovulum unicum sessile. Baccae oblongae, 7~8 mm longae, 2.5~3 mm diam., apice stylis conspicue persistentibus praeditae, paullo albo-pruinosae; semen unicum. Fl. Jun.. Fr. Jul.-Sept..

  Yunnan(云南): Deqen(德钦), roadside, in thickets, alt. 3000 m, 1981-07-09, Qinghai-Xizhang Exped.(青藏科考队)2530(holotype, PE); Deqen, by Lancang River(澜沧江), in thickets, alt. 2500 m, 1981-07-17, Qinghai-Xizhang Exped. 2879(PE).

  落叶灌木,高0.8~2 m。老枝灰色,圆柱形,具黑色疣点;茎刺单生或三分叉,长1~

2 cm,淡黄色,叶纸质,狭椭圆形,长1~3.5 cm,宽5~10 mm,先端急尖或圆钝,基部楔形,上面绿色,中脉扁平,侧脉3~5对,背面淡绿色,不被白粉,无毛,中脉和侧脉隆起,两面网脉明显隆起,叶缘平展,每边中部以上具1~4刺锯齿,偶全缘;近无柄。伞房状圆锥花序由15~20朵花组成,长1.5~5 cm,包括总梗长3~12 mm,有时花序基部有1~2总状花序簇生;花梗细弱,长2~5 mm;苞片三角状卵形,长约1 mm,先端渐尖;花黄色;小苞片披针形,长约1.3 mm;萼片2轮,外萼片卵状披针形,长约2 mm;宽约1 mm,内萼片长圆形,透明,长约3 mm,宽约2 mm;花瓣倒卵状椭圆形,透明,长约2.5 mm,宽约1.3 mm,先端全缘,基部缢缩呈爪,具2枚分离的不显著腺体;雄蕊长约2 mm,药隔先端稍延伸,圆钝;子房含胚珠1枚,无柄。浆果长圆形,长7~8 mm,直径2.5~3 mm,顶端具明显宿存花柱,微被白粉;含种子1枚。花期6月,果期7~9月。

  本种近似九龙小檗Berberis jiulongensis Ying,但本种叶缘具1~4刺锯齿;萼片2轮;花瓣先端全缘;胚珠1枚,易于区别。

15 炉霍小檗 新种 图8:9~17

  Berberis luhuoensis Ying, sp. nov., Fig.8:9~17

  Haec species affinis B.francisci-ferdinandi Schneid., sed rhachibus inflorescentiarum

pedunculisque pubescentibus, petalis apice emarginatis, baccis oblongis paullo albo-pruinosis differt.

  Frutex circiter 1.2 m altus. Ramuli fusci, striato-angulati, parce nigro-verrucosi. Spinae simplices vel trifidae, circiter 1 cm longae, flavo-brunneae, interdum absentes. Folia decidua,

chartacea,obovata vel obovato-elliptica, (1.5~)2~4 cm longa, 0.8~2 cm lata, apice rotunda vel obtusa, basi sensim angustata, supra atro-viridia, costis leviter impressis, nervis lateralibus paullo elevatis, subtus flavo-viridia haud albo-pruinosa, costis et nervis lateralibus conspicue elevatis, venis reticulatis utrinque conspicue elevatis, margine plano-patentia spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 2~16, interdum integra; petioli 2~6 mm longi. Inflorescentiae paniculatae, 30~60-florae, cum pedunculis circiter 4.5 cm longis usque ad 13 cm longae, interdum basi floribus

nonnullis fasciculatis praeditae, rhachibus inflorescentiarum pedunculisque pubescentibus;

pedicelli 2~3 mm longi , glabri. Flores flavi; bracteolae lanceolatae, 2.5~3.2 mm longae; sepala 3-seriata, exteriora anguste elliptica, 2.8~3.1 mm longa, 1.2~1.5 mm lata, mediana elliptica,

circiter 4 mm longa, circiter 2.3 mm lata, interiora suborbicularia, circiter 4 mm longa, circiter 3.1 mm lata; petala elliptica, apice emarginata, lobis acutis, basi in unguem contracta,glandulis 2 separatis ellipticis praedita; stamina circiter 2.2 mm longa, connectivis apice non productis, truncatis; ovula 2, breve stipitata. Baccae oblongae, 7~8 mm longae, 2~2.1 mm diam., apice stylis nullis, paullo albo-pruinosae. Fl. Jul.. Fr. Aug..

  Sichuan(四川): Luhuo(炉霍), Jiabangou(夹板沟), on slope, alt. 3100 m, 1960-08-11, T. S. Ying(应俊生)4627(holotype, PE); Luding(泸定), Xinxing(新兴), Eastern slope of Mt.

Gonggar(贡嘎山东坡), alt. 2100 m, in valley, 1982-07-07, K. Y. Lang and L. Q. Li(郎楷永,李良千)539(PE).

  落叶灌木,高约1.2 m。枝暗灰色,具条棱,生稀疏黑疣点;茎刺单一或三分叉,长约1 cm,黄褐色,有时缺如。叶纸质,倒卵形或倒卵状椭圆形,长(1.5~)2~4 cm,宽0.8~2 cm,先端圆形或钝,基部渐狭,上面深绿色,中脉微凹陷,侧脉微隆起,背面黄绿色,不被白粉,中脉和侧脉明显隆起,两面网脉显著,叶缘平展,每边具2~16刺齿,有时全缘;叶柄长2~6 mm。圆锥花序由30~60朵花组成,连同总梗(约4.5 cm)长达13 cm,有时花序基部有数花簇生,花序轴及总梗被短柔毛;花梗长2~3 mm,无毛;花黄色;小苞片披针形,长2.5~3.2 mm;萼片3轮,外萼片狭椭圆形,长2.8~3.1 mm,宽1.2~1.5 mm,中萼片椭圆形,长约4 mm,宽约2.3 mm,内萼片近圆形,长约4 mm,宽约3.1 mm;花瓣椭圆形,先端缺裂,裂片锐尖,基部缢缩呈爪,具2枚分离椭圆状腺体;雄蕊长约2.2 mm,药隔先端不延伸,平截;胚珠2枚,具短柄。浆果长圆形,长7~8 mm,直径2~2.1 mm,顶端无宿存花柱,微被白粉。花期7月,果期8月。   本种近似大黄小檗B.francisci-ferdinandi Schneid.,但本种花序轴和总梗被短柔毛; 花瓣先端缺裂; 浆果长圆形,微被白粉而不同。

16 北京小檗 新种 图8:1~8

  Berberis beijingensis Ying, sp. nov., Fig.8:1~8

  Haec species aspectu similissima B.poiretii Schneid., a qua inflorescentiis paniculatis, petalis apice integris facile distinguenda.

  Frutex circiter 1 m altus. Ramuli angulato-sulcati, e brunnelo straminei, glabri, parce nigro-verrucosi. Spinae simplices, raro trifidae, 5~8 mm longae, subtus sulcatae, cum ramulis

concolorae. Folia decidua, tenuiter chartacea, anguste oblanceolata, 1~4 cm longa,

3~6 mm lata, apice acuta, basi sensim angustata, supra viridia, costis leviter elevatis, subtus pallide viridia, glabra, haud albo-pruinosa, costis conspicue elevatis, nervis lateralibus et venis reticulatis conspicue elevatis, margine plano-patentia integra; petioli subnulli. Inflores-centiae paniculatae, 15~30-florae, cum pedunculis 1~1.5 cm longis 3~7 cm longae, glabrae; bracteae lanceolatae, 2~3.5 mm longae; pedicelli 2~5 mm longi, laeves, glabri. Flores flavi; bracteolae lanceolatae, circiter 2 mm longae; sepala biseriata, exteriora elliptica, 2~2.5 mm longa, 1~1.3 mm lata, interiora obovata, 3~3.5 mm longa, 1.5~1.8 mm lata; petala elliptica, 3~3.2 mm

longa, 1.2~1.5 mm lata, apice integra vel emarginata, basi cuneata, glandulis 2 separatis praedita; stamina circiter 2.1 mm longa, connectivis non productis, apice truncatis; ovulum unicum, stipitatum. Fructus nondum vidi. Fl. Mai.-Jun..

图8 1~8. 北京小檗 1. 花枝; 2. 小苞片; 3. 外萼片; 4. 内萼片; 5. 花瓣; 6. 雄蕊;

7. 子房; 8. 胚珠。 9~17. 炉霍

小檗 9. 果枝; 10. 外萼片; 11. 中萼片; 12. 内萼片; 13. 花瓣; 14. 雄蕊; 15. 子房;

16. 胚 珠; 17. 果。(冀朝祯 绘)

Fig.8 1~8. B. beijingensis Ying 1. Flowering branch; 2. Bracteole; 3. Outer sepal; 4. Inner

sepal; 5. Petal; 6. Stamen;

7. Ovary; 8. Ovule. 9~17. B. luhuoensis Ying 9. Fruiting branch; 10. Outer sepal; 11. Median

sepal;

12. Inner sepal; 13. Petal; 14. Stamen; 15. Ovary; 16. Ovule; 17. Fruit.

  Beijing(北京): West Hill(西山), 1930-05-09, H. F. Chow(周汉蕃) 40202(holotype, PE). Shandong(山东): Laoshan(崂山), coll., number and date unknown(采集人、采集号及日期不详), (PE).

  落叶灌木,高约1 m。枝具棱槽,禾秆黄色或带淡棕褐色,无毛,具稀疏黑色疣点;茎刺单生,偶三分叉,长5~8 mm,腹面具浅槽,与枝同色。叶薄纸质,狭倒披针形,长1~

4 cm,宽3~6 mm,先端急尖,基部渐狭,上面绿色,中脉微隆起,背面淡绿色,无毛,不被白粉,中脉明显隆起,两面侧脉和网脉明显隆起,叶缘平展,全缘;近无柄。圆锥花序具花15~30朵,长3~7 cm,包括总梗长1~1.5 cm,无毛;苞片披针形,长2~3.5 mm;花梗长

2~5 mm,光滑无毛;花黄色;小苞片披针形,长约2 mm;萼片2轮,外萼片椭圆形,长2~

2.5 mm,宽1~1.3 mm,内萼片倒卵形,长3~3.5 mm,宽1.5~1.8 mm;花瓣椭圆形,长3~3.2 mm,宽1.2~1.5 mm,先端全缘或微缺裂,基部楔形,具2枚分离腺体;雄蕊长约2.1 mm,药隔不延伸,先端平截;胚珠单生,具柄。果未见。花期5~6月。

  本种外形极近细叶小檗Berberis poiretii Schneid.,但本种具圆锥花序;花瓣先端全缘或微缺裂,易于区别。

17 威宁小檗 新种 图9:1~11

  Berberis weiningensis Ying, sp. nov., Fig.9:1~11

  Haec species affinis B.leboensi Ying,a qua ramulis juvenilibus flavescentibus dense

pubescentibus,petalis obovatis basi glandulis lanceolatis praeditis,ovulis 3 facile distinguenda.   Frutex sempervirens, circiter 1 m altus. Ramuli vetustiores cinereo-brunnei, juveniles flavescentes striato-angulati dense pubescentes. Spinae debiles, trifidae, 5~10 mm longae,

flavescentes. Folia chartacea, anguste obovato-elliptica, anguste elliptica vel obovata, 4~20 mm longa, 2~5 mm lata, apice acuta vel obtusa, 1-mucronulata, basi cuneata, supra atro-viridia, costis et nervis lateralibus elevatis, venis reticulatis obscuris, haud albo-pruinosa, margine

incrassata paullo revoluta integra vel spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 1~6; petioli subnulli. Inflorescentiae subumbellatae, 4~6-florae, cum pedunculis 1.3~2.3 cm longis 2~3 cm longae; bracteae ovatae, apice longe lanceolatae vel 3-lobato-dentatae; petioli graciles, 3~4 mm longi, glabri. Flores aurei, 4~5 mm diam.; bracteolae triangulo-ovatae, 1~1.7 mm longae, 0.8~1.1 mm latae; sepala biseriata, exteriora elliptica, 3.2 mm longa, circiter 2.5 mm lata, interiora late obovata, 3.5 mm longa, 3.2 mm lata; petala obovata, 3.1 mm longa, 2 mm lata, apice incisa, lobis acutis, basi sensim angustata, non unguiculata, glandulis 2 separatis lanceolatis praedita; stamina circiter 2.5 mm longa, connectivis productis, apice rotundis; ovula 3 subsessilia. Baccae juveniles virides demum rubescentes, ovoideo-oblongae, 7~9 mm longae, 4~6 mm diam., apice stylis

persistentibus 0.5 mm longis praeditae, non albo-pruinosae. Fl. Mai.. Fr. Jul.-Sept..

图9 1~11. 威宁小檗 1. 果枝; 2. 枝一部分; 3. 叶; 4. 小苞片; 5. 外萼片; 6. 内萼

片; 7. 花瓣; 8. 雄蕊; 9. 子房;

10. 胚珠; 11. 果。 12~20. 雷波小檗 12. 果枝; 13. 小苞片; 14. 外萼片; 15. 内萼

片; 16. 花瓣;

17. 雄蕊; 18. 子房; 19. 胚珠; 20. 果。(冀朝祯 绘)

Fig.9 1~11. B. weiningensis Ying 1. Fruiting branch; 2. Part of branch; 3. Leaf; 4. Bracteole;

5. Outer sepal; 6.

Inner sepal; 7. Petal; 8. Stamen; 9. Ovary; 10. Ovules; 11. Fruit. 12~20. B. leboensis Ying 12.

Fruiting branch;

13. Bracteole; 14. Outer sepal; 15. Inner sepal; 16. Petal; 17. Stamen; 18. Ovary; 19. Ovules; 20.

Fruit.

  Guizhou(贵州): Weining(威宁), Yanjiaping(岩家坪), 1929-09-19, P. C. Tsoong(钟补勤)1817(holotype, PE); Weining, Gelixiang(嘎利乡), Mabadashan(马摆大山), weedy places at mountain-top, alt. 2500 m, 1959-07-09, Beijie Team(毕节队)139(PE); on shady slope, alt. 2100 m, 1985-05-16, S. Z. He and M. X. Nan(何顺志,冉懋雄) s. n. (PE).

  常绿灌木,高约1 m。老枝灰褐色,幼枝淡黄色,具条棱,密被短柔毛;茎刺细弱,三分叉,长5~10 mm,淡黄色。叶纸质,狭倒卵状椭圆形,狭椭圆形或倒卵形,长4~20 mm,宽2~5 mm,先端急尖或圆钝,具1刺尖,基部楔形,上面深绿色,中脉和侧脉隆起,网脉不显,不被白粉,叶缘增厚,略向背面反卷,全缘或每边具1~6刺

齿;近无柄。近伞形花序,由4~6朵花组成,长2~3 cm,包括总梗长1.3~2.3 cm;苞片卵形,先端长渐尖或3齿裂;花梗细弱,长3~4 mm,无毛;花金黄色,直径4~5 mm;小苞片三角状卵形,长1~1.7 mm,宽0.8~1.1 mm;萼片2轮,外萼片椭圆形,长

3.2 mm,宽约2.5 mm,内萼片阔倒卵形,长3.5 mm,宽3.2 mm;花瓣倒卵形,长3.1 mm,宽2 mm,先端锐裂,裂片锐尖,基部渐狭,不呈爪,具2枚分离披针形腺体;雄蕊长约2.5 mm,药隔延伸,先端圆形;胚珠3,近无柄。浆果幼时绿色,后变为红色,卵状长圆形,长7~9 mm,直径4~6 mm,顶端具宿存花柱,长约0.5 mm,不被白粉。花期5月,果期7~9月。

  本种近似雷波小檗B. leboensis Ying。但本种幼枝淡黄色,密被短柔毛;花瓣倒卵形,基部腺体披针形;胚珠3。易于区别。

18 雷波小檗 新种 图9:12~20

  Berberis leboensis Ying, sp. nov., Fig.9:12~20

  Haec species affinis B.weiningensi Ying, sed ramulis juvenilibus atro-purpureo-brunneis glabris, bracteis foliaceis, petalis late ellipticis, glandulis ellipticis, ovulis 2 differt.

  Frutex 1.3~2 m altus. Ramuli vetustiores cinereo-brunnei, striato- angulati, non verrucosi, juveniles atro-purpureo-brunnei, glabri. Spinae trifidae, flavescentes, 1~1.5 cm longae. Folia decidua, chartacea, anguste elliptica vel anguste obovata, 1~1.8 cm longa,

3~5 mm lata, apice acuta, 1-mucronulata, basi sensim angustata, supra atro-viridia, costis et nervis lateralibus elevatis, venis reticulatis conspicuis, subtus cinereo-alba, costis conspicue elevatis, nervis lateralibus et venis reticulatis conspicuis, margine plano-patentia integra vel spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 1~4; petioli subnulli. Inflorescentiae umbellatae vel

subumbellatae, 3~7-florae, cum pedunculis fuscis glabris 2.5~3.5 cm longis 4~5 cm longae; bracteae foliaceae, circiter 7 mm longae; bracteolae ovato-lanceolatae, circiter 2.5 mm longae; sepala biseriata, exteriora ovato-lanceolata, circiter 2.8 mm longa, circiter 1.5 mm lata, interiora late elliptica, 4~4.3 mm longa, 3 mm lata; petala late elliptica, 4~4.5 mm longa, circiter 3 mm lata, apice vadose incisa, basi in unguem contracta, glandulis 2 separatis ellipticis praedita; stamina circiter 3 mm longa, connectivis productis apice obtusis; ovarium circiter 2.8 mm

longum,ovulis 2 subsessilibus. Baccae obovoideo-oblongae, 9~10 mm longae, 5~6 mm diam., immaturae virides, apice stylis conspicue persistentibus praeditae, non albo-pruinosae; semina 2. Fl. Jun.-Jul.. Fr. Jul.-Oct..

  Sichuan(四川): Leibo(雷波), 1964-08-12, T. P. Zhu(朱太平)0205(holotype, PE);  Leibo, in open place on slope, alt. 2900 m, 1934-08-16, T. T. Yu(俞德浚)3797(PE); in alpine thickets, alt. 3000 m, 1972-08-14, 236 Coll. Team(236 任务组)0796(PE); Huili(会理), roadside on slope, alt. 3500 m, 1976-07-19, Sichuan Veget. Exped.(四川植被调查队)12321(PE, CDBI); Dechang(德昌), weedy places, alt. 3500 m, 1976-06-30, Department of Biology, Southwest

Teacher's University(西南师范大学生物系)11998(PE); Meigu(美姑), Huangmaogeng(黄毛埂), roadside, on slope, alt. 3500 m, 1976-07-29, Sichuan Veget. Exped. 13277(PE, CDBI).

  落叶灌木,高1.3~2 m。老枝灰褐色,具条棱,无疣点。幼枝暗紫褐色,无毛;茎刺三分叉,淡黄色,长1~1.5 cm。叶纸质,狭椭圆形或狭倒卵形,长1~1.8 cm,宽3~5 mm,先端急尖,具1短刺尖,基部渐狭,上面暗绿色,中脉和侧脉隆起,网脉显著,背面灰白色,中脉明显隆起,侧脉和网脉显著,叶缘平展,全缘或每边具1~4刺齿;近无柄。伞形或近伞形花序,具3~7朵花,长4~5 cm,包括总梗长2.5~3.5 cm,

总梗暗褐色,无毛;苞片叶状,长约7 mm;小苞片卵状披针形,长约2.5 mm;外萼片卵状椭圆形,长约2.8 mm,宽约1.5 mm,内萼片阔椭圆形,长4~4.3 mm,宽约3 mm;花瓣阔椭圆形,长4~4.5 mm,宽约3 mm,先端浅锐裂,基部缢缩呈爪,具2枚分离椭圆形腺体;雄蕊长约3 mm,药隔延伸,先端圆钝;子房长约2.8 mm,胚珠2,近无柄。浆果倒卵状长圆形,长9~10 mm,直径5~6 mm,未熟果绿色,顶端具明显宿存花柱,不被白粉;种子2枚。花期6~7月,果期7~10月。

  本种近似威宁小檗B.weiningensis Ying。但幼枝暗紫褐色,无毛;苞片叶状;花瓣阔椭圆形,腺体椭圆形;胚珠2而相区别。

19 四川小檗 新种 图10:1~11

  Berberis sichuanica Ying, sp. nov., Fig.10:1~11

  Haec species affinis B.mekongensi W. W. Smith, sed inflorescentiis bracteis foliaceis praeditis, baccis subglobosis albo-pruinosis, stylis persistentibus differt.

  Frutex sempervirens, 1~1.5 m altus. Ramuli vetustiores purpurei vel cinerei, striato-

angulati, juveniles flavescentes glabri, non verrucosi. Spinae simplices vel trifidae flavescentes, 1~

1.5 cm longae. Folia tenuiter coriacea, obovata vel ovato-elliptica, 0.8~2 cm longa, 0.5~1.1 cm lata, apice obtusa,basi sensim angustata, supra laete viridia, costis et nervis lateralibus elevatis, subtus cinereo-alba, costis et nervis lateralibus conspicue elevatis, venis reticulatis utrinque

conspicuis, margine plano-patentia integra vel spinuloso-serrulata,spinulis utrinque 1~5; petioli subnulli. Inflorescentiae umbellato-racemosae, 6~15-florae, cum pedunculis 4~12 mm longis 3~4.5 cm longae, interdum basi floribus nonnullis fasciculatis praeditae; pedicelli 4~12 mm longi, glabri; bracteae foliaceae, obovatae, apice mucronatae. Flores flavi; sepala 3-seriata,

exteriora ovato-lanceolata, 1.6~2 mm longa, circiter 1 mm lata, mediana obovato-elliptica, 2.8~3.1 mm longa, 1.5~1.7 mm lata,interiora elliptica, 4~5 mm longa, 3~3.2 mm lata; petala obovato-elliptica, 4~4.1 mm longa, 2.1~2.2 mm lata, apice integra obtusa, basi in unguem contracta, glandulis 2 paullo separatis praedita; stamina circiter 3 mm longa, connectivis apice obtusis; ovula 3~4, subsessilia. Baccae subglobosae, 8~10 mm longae, 6~8 mm diam.,

maturae nigrae, apice stylis persistentibus circiter 0.5 mm instructae, albo-pruinosae. Fl. Jun.-Jul..

Fr. Aug.-Sept..

图10 1~11. 四川小檗 1. 花枝; 2. 叶; 3. 小苞片; 4. 外萼片; 5. 中萼片; 6. 内萼

片; 7. 花瓣; 8. 雄蕊; 9. 子房;

10. 胚珠; 11. 果。 12~14. 得荣小檗 12. 果枝; 13. 叶; 14. 果。(冀朝祯 绘)

Fig.10 1~11. B. sichuanica Ying 1. Flowering branch; 2. Leaf; 3. Bracteole; 4. Outer sepal;

5. Median sepal; 6.

Inner sepal; 7. Petal; 8. Stamen; 9. Ovary; 10. Ovules; 11. Fruit. 12~14. B. derongensis Ying 

12. Fruiting branch; 13. Leaf; 14. Fruit.

  Sichuan(四川): Batang(巴塘), on dry slope, alt. 2600 m, 1972-07-01, 236 Coll. Team(236 任务组)0028(holotype, PE); Batang, on slope, alt. 3000 m, 1972-07-02, 236 Coll. Team 0052(PE). Yunnan(云南): Deqen(德钦), Baimashan(白马山), in open scrub and among rocks, alt. 3700 m, 1914-08, G. Forrest 13208(PE); on the Mekong-Yangtze divide, alt. 3600~3700 m, 1914-07, G. Forrest 12887(PE).

  常绿灌木,高1~1.5 m。老枝紫红色或灰色,具条棱,幼枝淡黄色,无毛,无疣点;茎刺单生或三分叉,淡黄色,长1~1.5 cm。叶薄革质,倒卵形或倒卵状椭圆形,长0.8~2 cm,宽0.5~1.1 cm,先端圆钝,基部渐狭,上面亮绿色,中脉和侧脉微隆起,背面灰白色,中脉和侧脉明显隆起,两面网脉显著,叶缘平展,全缘或具1~5刺齿;近无柄。伞形状总状花序由6~15朵花组成,长3~4.5 cm,包括总梗长4~12 mm,有时基部具数花簇生;花梗长4~12 mm,无毛;苞片叶状,倒卵形,先端刺尖;花黄色;萼片3轮,外萼片卵状披针形,长1.6~2 mm,宽约1 mm,中萼片倒卵状椭圆形,

长2.8~3.1 mm,宽1.5~1.7 mm,内萼片椭圆形,长4~5 mm,宽3~3.2 mm;花瓣倒卵状椭圆形,长4~4.1 mm,宽2.1~2.2 mm,先端全缘,圆钝,基部缢缩呈爪,具2枚分离腺体;雄蕊长约3 mm,药隔先端圆钝;胚珠3~4枚,近无柄。浆果近圆球形,长8~10 mm,直径6~8 mm,熟时黑色,顶端具宿存花柱,长约0.5 mm,被白粉。花期6~7月,果期8~9月。

  本种近似湄公小檗B.mekongensis W. W. Smith,但本种花序具叶状苞片,果圆球形,具宿存花柱,被白粉而易于区别。

20 假美丽小檗 新种 图11:10~18

  Berberis pseudoamoena Ying, sp. nov., Fig.11:10~18

  Haec species affinis B.amoenae Dunn, sed foliis supra non albo-pruinosis, petalis apice integris, sepalis 3-seriatis, stylis nullis differt.

  Frutex 0.4~2 m altus. Ramuli angulato-sulcati, fusci vel atro-purpurei, nigro-verrucosi. Spinae trifidae, flavo-brunnei, 5~10 mm longae. Folia decidua, chartacea, oblanceolata vel anguste elliptica, 1~2 cm longa, 3~4 mm lata, apice acuta vel acuminata raro obtusa, basi cuneata, supra viridia, costis et nervis lateralibus leviter elevatis, subtus cinerascentia, costis conspicue elevatis, nervis lateralibus conspicuis, albo-pruinosa, venis reticulatis utrinque

conspicuis, margine paullo incrassata integra vel spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 1~5; petioli subnulli. Inflorescentiae umbellato-racemosae, 3~6-florae, cum pedunculis 1.5~3 cm longis 2.5~5 cm longae; bracteae foliaceae, 13 mm longae; pedicelli

4~8 mm longi, glabri. Flores flavi; bracteolae lanceolatae, circiter 3 mm longae; sepala 3-seriata, exteriora lanceolata, 3~3.1 mm longa, 1~1.2 mm lata, mediana obovata, 4.5~

4.9 mm longa, 3.1~3.5 mm lata, interiora elliptica, 5~5.5 mm longa, 3.2~4 mm lata; petala obovata, 4~4.2 mm longa, 3~3.2 mm lata, apice integra, obtusa, basi sensim angustata non unguiculata, glandulis 2 separatis praedita; stamina circiter 2 mm longa, connectivis apice acutis (floribus non plane apertis); ovula 1~3. Baccae infra medium contractae, oblongae, 10~12 mm longae, 3~5 mm diam., apice stylis nullis, haud albo-pruinosae; stipites fructuum usque ad 1.2

cm longi; semina 2~3. Fl. Jun.-Jul.. Fr. Aug.-Sept..

图11 1~9. 巴塘小檗 1. 花枝; 2. 小苞片; 3. 外萼片; 4. 中萼片; 5. 内萼片; 6. 花

瓣; 7. 雄蕊; 8. 子房; 9. 胚珠。

10~18. 假美丽小檗 10. 花枝; 11. 外萼片; 12. 中萼片; 13. 内萼片; 14. 花瓣;

15. 花瓣; 16. 雄蕊; 17. 子房; 18. 胚珠。(冀朝祯 绘)

Fig.11 1~9. B. batangensis Ying 1. Flowering branch; 2. Bracteole; 3. Outer sepal; 4. Median

sepal; 5. Inner sepal;

6. Petal; 7. Stamen; 8. Ovary; 9. Ovules . 10~18. B. pseudoamoena Ying 10. Flowering branch;

11. Outer sepal;

12. Median sepal; 13. Inner sepal; 14. Petal; 15. Petal; 16. Stamen; 17. Ovary; 18. Ovules .

  Sichuan(四川): Leibo(雷波), Huangmaogeng(黄毛埂), in sunny weedy places, alt. 3500 m, 1959-06-23, Liangshan division, Sichuan Economic Plant Exped.(四川经济植物调查队凉山分队)0970(PE).

  落叶灌木,高0.4~2 m。枝具棱槽,暗灰色或暗紫红色,具黑色疣点;茎刺三分叉,黄褐色,长5~10 mm。叶纸质,倒披针形或狭椭圆形,长1~2 cm,宽3~4 mm,先端急尖或渐尖,偶圆钝,基部楔形,上面绿色,中脉和侧脉微隆起,背面淡灰色,中脉明显隆起,侧脉显著,不被白粉,两面网脉显著,叶缘稍加厚,全缘或每边具1~5刺齿;近无柄。伞形状总状花序由3~6朵花组成,长2.5~5 cm,包括总梗长1.5~3 cm; 苞片叶状,长13 mm;花梗长4~8 mm,无毛;花黄色;小苞片披针形,长约3 mm;萼片3轮,外萼片披针形,长3~3.1 mm,宽1~1.2 mm,中萼片倒卵形,长4.5~

4.9 mm,宽3.1~3.5 mm,内萼片椭圆形,长5~5.5 mm,宽3.2~4 mm;花瓣倒卵形,长4~4.2 mm,宽3~3.2 mm,先端全缘,圆钝,基部渐狭,不呈爪,具2枚分离腺体;雄蕊长约2 mm,药隔先端突尖,(未完全开放花);胚珠1~3枚。果梗长达1.2 cm;浆果长圆形,中下部缢缩,长10~12 mm,直径3~5 mm,顶端无宿存花柱,不被白粉;含种子2或3枚。花期6~7月,果期8~9月。

  本种近似美丽小檗B.amoena Dunn,但本种叶背面不被白粉;花瓣先端全缘,萼片3

轮;浆果顶端无宿存花柱而相互区别。

21 得荣小檗 新种 图10:12~14

  Berberis derongensis Ying, sp. nov., Fig.10:12~14

  Haec species affinis B.leboensi Ying, a qua foliis ellipticis vel subobovatis margine integris, nervis lateralibus et venis reticulatis utrinque obscuris, inflorescentiis brevioribus, baccis obovato-oblongis apice stylis conspicue persistentibus praeditis facile distinguenda; a B.amoena Dunn recedit foliis supra haud albo-pruinosis, baccis obovato-oblongis.

  Frutex sempervirens, 1~1.5 m altus. Ramuli vetustiores fusci, nigro-verrucosi, striato-angulati, juveniles atro-purpurei striato-angulati, non verrucosi; internodia 6~12 mm longa. Spinae trifidae, raro 5-fidae, 6~12 mm longae, flavescentes. Folia coriacea, elliptica vel fere obovata, 5~15 mm longa, 3~5 mm lata, apice acuta vel obtusa, basi sensim angustata, supra

atro-viridia, costis compressis, subtus pallide viridia non albo-pruinosa, costis conspicue elevatis, nervis lateralibus et venis reticulatis utrinque obscuris, margine plano-patentia integra; petioli subnulli. Flores nondum vidi. Infructescentiae umbellato-racemosae, baccis 4~7, cum

pedunculis 0.8~1.5 cm longis 1.5~3 cm longae; bracteae lanceolatae, circiter 3 mm longae;

stipites fructuum 2~4 mm longi, glabri; baccae obovato-oblongae, virides, demum nigrescentes, 7~8 mm longae, 3~4 mm diam, apice stylis persistentibus

1~2 mm longis praeditae, paullo albo-pruinosae; semina 2. Fr. Aug..

  Sichuan(四川): Derong(得荣), in thickets, alt. 3200 m, 1981-08-05, Qinghai-Xizang Exped.(青藏科考队)003305(holotype, PE).

  常绿灌木,高1~1.5 m。老枝暗灰色,具黑色疣点,具条棱,幼枝暗紫红色,具条棱,无疣点;节间长6~12 mm;茎刺三分叉,偶有五分叉,长6~12 mm,淡黄色。叶革质,椭圆形或近倒卵形,长5~15 mm,宽3~5 mm,先端急尖或钝,基部渐狭,上面深绿色,中脉扁平,背面淡绿色,不被白粉,中脉明显隆起,两面侧脉和网脉不显,叶缘平展,全缘;近无柄。花未见。果序为伞形状总状花序,具4~7枚果实,长

1.5~3 cm,包括总梗长0.8~1.5 cm;苞片披针形,长约3 mm;果柄长2~4 mm,无

毛;浆果倒卵状长圆形,绿色,后变黑色,长7~8 mm,直径3~4 mm,顶端具宿存花柱,长1~2 mm,微被白粉; 含种子2枚。果期8月。

  本种近似雷波小檗B.leboensis Ying。但本种叶椭圆形或近倒卵形,全缘,两面侧脉和网脉不显;花序较短;果倒卵状长圆形,具明显宿存花柱,易区别。本种与美丽小檗B.amoena Dann的主要不同在于叶背面不被白粉;浆果倒卵状长圆形。

22 甘南小檗 新种 图12:1~9

  Berberis integripetala Ying, sp. nov., Fig.12:1~9

  Haec species affinis B.daochengensi Ying, a qua foliis, pedicellis, pedunculis et rhachibus inflorescentiarum omnibus glabris, inflorescentiis umbellato-racemosis facile distinguenda; a B.virescente Hook. f. et Thoms. differt foliis apice obtusis, petalis ellipticis basi non contractis.   Frutex circiter 1.5 m altus. Ramuli teretes purpureo-nigri, glabri, sparse nigro-verrucosi. Spinae simplices, 1~2 cm longae, cum ramulis concolorae, subtus sulcatae. Folia decidua, chartacea, elliptica vel obovato-elliptica, 8~20 mm longa, 4~10 mm lata, apice obtusa, basi

cuneata, supra viridia, costis et nervis lateralibus paullo elevatis, nervis reticulatis obscuris, subtus pallide viridia, glabra, non albo-pruinosa, costis et nervis lateralibus conspicue elevatis, venis

reticulatis paullo conspicuis, margine plano-patentia integra; petioli subnulli. Inflorescentiae umbellato-racemosae, 3~7-florae, cum pedunculis 1~1.6 cm longis 3~4 cm longae, glabrae. Flores flavi; pedicelli circiter 1 cm longi, glabri; sepala biseriata, exteriora elliptica, 3.8~4 mm longa, 2~2.1 mm lata, interiora late elliptica, 4~

4.2 mm longa, 3~3.2 mm lata; petala elliptica, 5~5.5 mm longa, 3~3.4 mm lata, apice integra, basi cuneata, glandulis 2 separatis ellipticis praedita; stamina circiter 3 mm longa, connectivis non productis, apice subtruncatis; ovula 3, breve stipitata. Fructus ignoti. Fl. Mai..

  Gansu(甘肃): Chengxian(成县), Zhaoba Forest Station(赵坝林场), in forests on shady slope, alt. 1800 m, 1984-05-09, Q. R. Wang(王庆瑞)11510(holotype, PE).

  落叶灌木,高约1.5 m。枝圆柱形,紫黑色,无毛,散生黑色疣点;茎刺单一,长1~2 cm,与枝同色,腹面具槽。叶纸质,椭圆形或倒卵状椭圆形,长8~20 mm,宽4~10 mm,先端圆钝,基部楔形,上面绿色,中脉和侧脉微隆起,网脉不显,背面淡绿色,无毛,不被白粉,中脉和侧脉明显隆起,网脉微显,叶缘平展,全缘;近无柄。伞形状总状花序具3~7朵花,长3~4 cm,包括总梗长1~1.6 cm,无毛;花梗长约1

cm,无毛;花黄色;萼片2轮,外萼片椭圆形,长3.8~4 mm,宽2~2.1 mm,内萼片阔椭圆形,长4~4.2 mm,宽3~3.2 mm;花瓣椭圆形,长5~5.5 mm,宽3~3.4 mm,先端全缘,基部楔形,具2枚分离椭圆状腺体;雄蕊长约3 mm,药隔不延伸,先端近截

形;胚珠3枚,具短柄。果未见。花期5月。

图12 1~9. 甘南小檗 1. 花枝; 2. 叶; 3. 小苞片; 4. 外萼片; 5. 内萼片; 6. 花瓣;

7. 雄蕊; 8. 子房; 9. 胚珠。

10~12. 那觉小檗 10. 果枝; 11. 叶; 12. 果。(冀朝祯 绘)

Fig.12 1~9. B. integripetala Ying 1. Flowering branch; 2. Leaf; 3. Bracteole; 4. Outer sepal; 5.

Inner sepal; 6.

Petal; 7. Stamen; 8. Ovary; 9. Ovules. 10~12. B. atroviridiana Ying 10. Fruiting branch; 11.

Leaf; 12. Fruit.

  本种近似稻城小檗B.daochengensis Ying,但本种叶、花梗、总梗、花序轴不被毛;花序为伞形状总状花序,易区别。本种与变绿小檗B.virescens Hook. f. et Thoms.的区别在于叶先端圆钝;花瓣椭圆形,基部不缢缩呈爪;胚珠3枚。

23 那觉小檗 新种 图12:10~12

  Berberis atroviridiana Ying, sp. nov., Fig.12:10~12

  Haec species foliis supra brunnvenis, pedunculis usque ad 3~5 cm longis insignis.

  Frutex circiter 1 m altus. Ramuli teretes, purpurei, nigro-verrucosi. Spinae debiles, trifidae, 5~10 mm longae, pallide brunneae. Folia decidua, chartacea, obovata, 1~2.3 cm longa, 6~11 mm lata, apice obtusa, basi cuneata, supra atro-viridia, costis paullo elevatis, nervis lateralibus 3~4-jugis, venis reticulatis obscuris, subtus brunnea non albo-pruinosa, costis conspicue elevatis, nervis lateralibus et venis reticulatis conspicuis, margine paullo revoluta integra vel spinuloso-

serrulata, spinulis utrinque 1~5; petioli 1~2 cm longi. Inflorescentiae umbellato-racemosae, 4~10-florae, cum pedunculis 1.7~3 cm longis 3~5 cm longae, glabrae; bracteae ovatae, apice acuminatae. Flores ignoti. Stipites fructuum 2~3 mm longi, validi, glabri. Baccae oblongo-

ellipsoideae, 7~8 mm longae, 3~4 mm diam., apice stylis nullis, haud albo-pruinosae; semina

2. Fr. Sept..

  Xizang(西藏): Zayü(察隅), Najue(那觉), in oak woods, alt. 3200 m, 1935-09, C. W. Wang(王启无)66536(holotype, PE).

  落叶灌木,高约1 m。枝圆柱形、紫红色,具黑色疣点;茎刺细弱,三分叉,长5~10 mm,淡棕褐色。叶纸质,倒卵形,长1~2.3 cm,宽6~11 mm,先端圆钝,基部楔形,上面深绿色,中脉微隆起,侧脉3~4对,网脉不明显,背面褐色,不被白粉,中脉明显隆起,侧脉和网脉显著,叶缘微向背面反卷,全缘或每边具1~5细小刺齿;叶柄长1~2 cm。伞形状总状花序由4~10朵花组成,长3~5 cm,包括总梗长1.7~3 cm,无毛;苞片卵形,先端渐尖;花未见。果柄长2~3 mm,粗壮,无毛;浆果长圆状椭圆形,长7~8 mm,直径3~4 mm,顶端无宿存花柱,不被白粉;含种子2枚。果期9月。

  本种叶背面褐色;花序总梗长达3 cm,不同于中国该属其它任何种。

24 稻城小檗 新种 图13:1~6

  Berberis daochengensis Ying, sp. nov., Fig.13:1~6

  Haec species affinis B.pubescenti Pamp., sed rhachibus inflorescentiarum et pedunculis pedicellisque omnino puberulis differt.

  Frutex circiter 1.5 m altus. Ramuli teretes, fusci, striato-angulati, nigro-verrucosi. Spinae absentes. Folia decidua, chartacea, obovata vel anguste obovata, 1.5~3 cm longa,

6~12 mm lata, apice rotunda, basi cuneata, supra viridia, costis et nervis lateralibus paullo

elevatis, subtus pallide viridia, costis et nervis lateralibus conspicue elevatis, utrinque praesertim ad costas et nervos laterales densius puberula, venis reticulatis conspicue elevatis, margine plano-patentia integra vel spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 1~2; petioli 3~4 mm longi.

Inflorescentiae racemosae, 7~12-florae, cum pedunculis 1~1.5 cm longis 2.5~4.5 cm longae, rhachibus inflorescentiarum et pedunculis puberulis; bracteae ovatae, apice acuminatae, 1~1.5 mm longae, purpureae. Flores ignoti. Stipites fructuum 4~5 mm longi, puberuli. Baccae

oblongae, 8~9 mm longae, 3~4 mm diam., juveniles pallide virides, apice stylis nullis, haud

albo-pruinosae; semen unicum. Fr. Jul.-Sept..

图13 1~6 . 稻城小檗 1. 果枝; 2. 叶上面; 3. 叶背面; 4. 果序去掉果实; 5. 果; 6.

种 子。 7~11. 心叶小檗 

7. 果枝; 8. 叶; 9. 苞片; 10. 果; 11. 种 子。(冀朝祯 绘)

Fig.13 1~6. B. daochengensis Ying 1. Fruiting branch; 2. Upper surface of leaf; 3. Under

surface of leaf;

4. Infructescence without fruits. 5. Fruit; 6. Seed. 7~11. B. retusa Ying 7. Fruiting branch;

8. Leaf; 9. Bract; 10. Fruit; 11. Seed.

  Sichuan(四川): Daocheng(稻城), Gonglingqu, Lamoge(贡岭区,拉木格), roadside, by field side, alt. 3380 m, 1973-07-31, Sichuan Veget. Exped.(四川植被调查队)2426(holotype, PE).

  落叶灌木,高约1.5 m。枝圆柱形,暗灰色,具条棱和黑色疣点;无刺。叶纸质,倒卵形或狭倒卵形,长1.5~3 cm,宽6~12 mm,先端圆形,基部楔形,上面绿色,中脉和侧脉微隆起,背面淡绿色,中脉和侧脉明显隆起,两面被微柔毛,中脉和侧脉尤甚,两面网脉明显隆起,叶缘平展,全缘或每边偶有1~2细小刺齿;叶柄长3~4

mm。总状花序具7~12朵花,长2.5~4.5 cm,包括总梗长1~1.5 cm,花序轴和总梗被微柔毛;苞片卵形,先端渐尖,长1~1.5 mm,紫红色;花未见。果柄长4~5 mm,被微柔毛;浆果长圆形,长8~9 mm,直径3~4 mm,幼果淡绿色,顶端无宿存花柱,不被白粉;含种子1枚。果期7~9月。

  本种近似柔毛小檗B.pubescens Pamp.,但本种花序轴、总梗、花梗被微柔毛,易于区别。本种也近似甘南小檗B.intergripetala Ying,但后者花序轴、总梗、花梗、叶背面均无毛,易于区别。

25 心叶小檗 新种 图13:7~11

  Berberis retusa Ying, sp. nov., Fig.13:7~11

  Haec species affinis B.agricolae Ahrendt, sed foliis obcordatis vel cuneatis margine integris, berve petiolatis, spinis simplicibus vel absentibus differt.

  Frutex 2~3 m altus. Ramuli vetustiores fusci, juveniles brunnei, parce nigro-verrucosi, glabri, striato-angulati. Spinae simplices vel absentes, circiter 1 cm longae, atro-cinereae. Folia decidua, chartacea, obcordata vel subcuneata, 8~14 mm longa, 6~9 mm lata, apice emarginata vel truncata, basi cuneata, supra viridia, costis et nervis lateralibus paullo elevatis, subtus pallide viridia, costis conspicue elevatis, nervis lateralibus paullo elevatis, venis reticulatis utrinque elevatis, glabra, margine plano-patentia integra; petioli 1~2 mm longi. Inflorescentiae

racemosae, 6~12-florae, interdum floribus ad rhaches inflorescentiarum subverticillatis, 1.6~

2.2 cm longae, pedunculis 5~10 mm longis glabris; bracteae circiter 1.5 mm longae, lanceolatae. Flores ignoti. Stipites fructuum circiter 6 mm longi, glabri. Baccae ellipsoideae, 8~9 mm longae,

5~6 mm diam., apice stylis conspicue persistentibus praeditae, albo-pruinosae; semina 2. Fr. Aug..

  Sichuan(四川): Daocheng(稻城), Mengzixiang, Eshashe(蒙自乡,额沙社), sunny dry

valley, alt. 3000 m, 1973-08-20, Sichuan Veget. Exped.(四川植被调查队)2596(holotype, PE).   落叶灌木,高2~3 m。老枝黑灰色,幼枝棕褐色,具稀疏黑色疣点,无毛,具条棱;茎刺单生或缺如,长约1 cm,暗灰色。叶纸质,倒心形或近楔形,长8~14 mm,宽6~9 mm,先端微凹或平截,基部楔形,上面绿色,中脉和侧脉微隆起,背面浅绿色,中脉明显隆起,侧脉微隆起,两面网脉隆起,无毛,叶缘平展,全缘;叶柄长1~2 mm。总状花序具6~12朵花,有时花在花序轴上部近轮列,长1.6~2.2 cm,总梗长5~10 mm,无毛;苞片长约1.5 mm,披针形;花未见。果梗长约6 mm,无毛;浆果椭圆形,长8~9 mm,直径5~6 mm,顶端具明显宿存花柱,被白粉;含种子2枚。果期8月。

  本种近似暗红小檗B.agricola Ahrendt,但本种叶倒心形或楔形,全缘,具短柄;茎刺单一或缺如,易于区别。

26 洮河小檗 新种 图14:11~13

  Berberis haoi Ying, sp. nov., Fig.14:11~13

  Haec species affinis B.feddeanae Schneid., sed foliis anguste ovato-lanceolatis, margine paullo incrassatis, inflorescentiis 2.5~3.5 cm longis, baccis paullo albo-pruinosis differt.

  Frutex circiter 1 m altus. Ramuli angulato-sulcati, purpureo-brunnei, glabri, parce nigro-verrucosi. Spinae simplices vel trifidae, 1~1.5 mm longae, flavescentes. Folia decidua, chartacea, anguste obovato-lanceolata vel anguste elliptica, 1~2.2 cm longa, 3~6 mm lata, apice acuta, 1-mucronulata, basi cuneata, supra viridia, costis compressis, venis reticulatis obscuris, subtus

pallide viridia, non albo-pruinosa, glabra, costis conspicue elevatis, nervis lateralibus 2~3-jugis elevatis, venis reticulatis conspicuis, margine paullo incrassata integra; petioli subnulli.

Inflorescentiae racemosae, 6~10-florae, 2.5~3.5 cm longae, raro basi floribus 1~2 fasciculatis praeditae; pedunculi 7~12 mm longi, glabri. Flores ignoti. Stipites fructuum 4~5 mm longi;

bracteae ovatae, circiter 1 mm longae, apice acutae. Baccae longe ellipsoideae, 5~6 mm longae, 2~2.5 mm diam., apice stylis nullis, paullo albo-pruinosae; semina 2. Fr. Jun..

  Gansu(甘肃): Minxian(岷县), along the bank, alt. 1800 m, 1930-06-26, K. S. Hao(郝景盛)533(holotype, PE).

  落叶灌木,高约1 m,枝具棱槽,紫褐色,无毛,具稀疏黑色疣点;茎刺单一或三分叉,长1~1.5 cm,淡黄色。叶纸质,狭倒卵状披针形或狭椭圆形,长1~2.2 cm,宽3~6 mm,先端急尖,具1刺尖头,基部楔形,上面绿色,中脉扁平,网脉不显,背面淡绿色,不被白粉,无毛,中脉明显隆起,侧脉2~3对,隆起,网脉显著,叶缘略增厚,全缘;近无柄。总状花序具6~10朵花,长2.5~3.5 cm,基部偶有1~2朵花簇生;总梗长7~12 mm,无毛;花未见。果梗长4~5 mm,苞片卵形,长约1 mm,先端锐尖;浆果长椭圆形,长5~6 mm,直径2~2.5 mm,顶端无宿存花柱,微被白粉;含种子2枚。果期6月。

  本种近似异长穗小檗B.feddeana Schneid.,但本种叶小,狭倒卵状披针形,叶缘略增厚;花序长2.5~3.5 cm;果微被白粉而易区别。

27 平武小檗 新种 图14:1~10

  Berberis pingwuensis Ying, sp. nov., Fig.14:1~10

  Haec species sepalis 4-seriatis, foliis crasse chartaceis in sicco supra brunneis insignis.Frutex 2~2.5 m altus. Ramuli vetustiores teretes, fusci, nigro-verrucosi, juveniles atro-purpurei. Spinae absentes vel presentes, simplices, interdum trifidae, 0.6~2 cm longae. Folia decidua, crasse

chartacea, late elliptica vel oblongo-elliptica, 4~9 cm longa, 1.5~3.5 cm lata, raro minora 1.5~2 cm longa, 6~8 mm lata, apice acuta vel obtusa, basi cuneata, supra atro-viridia, costis paullo impressis, nervis lateralibus et venis reticulatis conspicuis, subtus pallide viridia,in sicco brunnea, nitida, glabra, haud albo-pruinosa, nervis lateralibus et venis reticulatis conspicue elevatis,

margine plano-patentia spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 20~35; petioli circiter 1 cm longi. Inflorescentiae racemosae, 20~35-florae, cum pedunculis 1~2 cm longis 5~14 cm longae, glabrae; pedicelli 2~3 mm longi. Flores flavi; bracteolae ovato-lanceolatae, 2~3 mm longae; sepala 4-seriata, extrema ovata, 1.1 mm longa, 0.7 mm lata,apice acuminata, exteriora late

lanceolata, circiter 2 mm longa, circiter 1 mm lata, interiora ovato-elliptica, circiter 3 mm longa, circiter 2 mm lata, intrema elliptica, circiter 5 mm longa, circiter 3.2 mm lata; petala 6, biseriata, exteriora obovato-oblonga, circiter 4 mm longa, circiter 2 mm lata, apice emarginata, interiora elliptica, circiter 4.2 mm longa, circiter 2.2 mm lata, apice integra, basi glandulis 2 separatis praedita; stamina circiter 3 mm longa, connectivis non productis, truncatis; ovula 2, breve

stipitata. Baccae obovato-ellipsoideae, rubrae, 10~12 mm longae, 5~7 mm diam., apice stylis

nullis, haud albo-pruinosae. Fl. Mai.-Jun.. Fr. Jul.-Sept..

图14 1~10. 平武小檗 1. 花枝; 2. 外萼片; 3,4. 中萼片; 5. 内萼片; 6. 外花瓣; 7.

内花瓣; 8. 雄蕊; 9. 子房;

10. 胚珠。 11~13. 洮河小檗 11. 果 枝; 12. 叶背面; 13. 果。(冀朝祯 绘)

Fig.14 1~10. B. pingwuensis Ying 1. Flowering branch; 2. Outer sepal; 3,4. Median sepal; 5.

Inner sepal; 6. Outer

petal; 7. Inner petal; 8. Stamen; 9. Ovary; 10. Ovules. 11~13. B. haoi Ying 

11. Fruiting branch; 12. Under surface of leaf; 13. Fruit.

  Sichuan(四川): Pingwu(平武), Zhenliugongshe, Moyugou(枕流公社,没鱼沟), in forests, alt. 1800 m, 1972-09-10, 236 Coll. Team(236 任务组)0882(holotype, PE); 

Pingwu, 1958, H. L. Tsiang(蒋兴麟)10783(PE); Lijiaxiang(里家乡), by edge of woods, alt. 2050 m, 1958-05-15, coll. unknown 10241(PE); Wangba(王坝), in forests, alt. 2160 m, 1958-07-11, coll. unknown 10783(PE).

  落叶灌木,高2~2.5 m。老枝圆柱形,暗灰色,具黑色疣点,幼枝暗紫色;茎刺缺如或单生,有时三分叉,长0.6~2 cm。叶厚纸质,阔椭圆形或长圆状椭圆形,长4~9 cm,宽1.5~3.5 cm,少数叶较小,长1.5~2 cm,宽6~8 mm,先端急尖或圆钝,基部楔形,上面深绿色,中脉微凹陷,侧脉和网脉显著,背面淡绿色,干后棕褐色,有光泽,无毛,不被白粉,侧脉和网脉明显隆起,叶缘平展,每边具20~35刺齿;叶柄长约1 cm。总状花序由20~35朵花组成,长5~14 cm,包括总梗长1~2 cm,无毛;花梗长2~3 mm;花黄色;小苞片卵状披针形,长2~3 mm;萼片4轮,外萼片卵形,长1.1 mm,宽0.7 mm,先端渐尖,中外萼片宽披针形,长约2 mm,宽约1 mm,中内萼片卵状椭圆形,长约3 mm,宽约2 mm,内萼片椭圆形,长约5 mm,宽约3.2 mm;花瓣2轮,6枚,外花瓣倒卵状长圆形,长约4 mm,宽约2 mm,先端微凹,内花瓣椭圆形,长4.2 mm,宽约2.2 mm,先端全缘,基部均具2枚分离腺体;雄蕊长约3 mm,药隔先端不延伸,平截;胚珠2枚,具短柄。浆果倒卵状椭圆形,红色,长10~12 mm,直径5~7 mm,顶端无宿存花柱,不被白粉。花期5~6月,果期7~9月。

  本种萼片4轮;花瓣2轮;叶厚纸质;干后背面棕褐色,不同于中国小檗属中任何种。

28 天水小檗 新种 图15:1~8

  Berberis tianshuiensis Ying, sp. nov., Fig.15:1~8

  Haec species affinis B.henryanae Schneid., sed foliis supra haud albo-pruinosis, sepalis suborbicularibus apice emarginatis differt.

图15 1~8. 天水小檗 1. 花枝; 2. 外萼片; 3. 内萼片; 4. 花瓣; 5. 雄蕊; 6. 子房;

7. 胚珠; 8. 果。 9~12. 细梗

小檗 9. 果枝; 10. 叶背面; 11. 叶上面; 12. 果。(冀朝祯 绘)

Fig.15 1~8. B. tianshuiensis Ying 1. Flowering branch; 2. Outer sepal; 3. Inner sepal; 4. Petal;

5. Stamen;

6. Ovary; 7. Ovules; 8. Fruit. 9~12. B. tenuipedicellata Ying  9. Fruiting branch; 10. Under

surface of leaf;

11. Upper surface of leaf; 12. Fruit.

  Frutex circiter 2 m altus. Ramuli pallide brunnei vel fusci, striato-angulati, nigro-verrucosi, juveniles pallide flavo-brunnei, striato-angulati sed non verrucosi. Spinae simplices vel trifidae, 1~3 cm longae, subtus sulcatae. Folia decidua, tenuiter chartacea, elliptica vel obovata, raro

oblongo-elliptica, (0.7~)2~6 cm longa, (0.4~)1~2.7 cm lata, apice obtusa, basi in petiolum abrupte angustata, supra viridia, costis compressis vel paullo impressis, nervis lateralibus et venis reticulatis conspicuis, subtus pallide viridia vel cinerea, costis et nervis lateralibus reticulatisque conspicue elevatis, glabra, non albo-pruinosa, margine plano-patentia spinuloso-serrulata,

spinulis utrinque 12~25 (sed folia ad ramulos juveniles margine plerumque integra); petioli 1.7 cm longi, interdum subnulli. Inflorescentiae racemosae, 5~8-florae, 3~4 cm longae, raro ad bases pedunculorum floribus 1~2 fasciculatis praeditae; bracteae lanceolatae, circiter 1.5 mm longae; pedicelli circiter 1 cm longi, glabri. Flores flavi; sepala biseriata, exteriora suborbicularia vel ovato-orbicularia, circiter 3.5 mm longa, circiter 3.1 mm lata, interiora suborbicularia, circiter

4.8 mm longa, circiter 4.6 mm lata; petala elliptica, circiter 5 mm longa, circiter 3.5 mm lata, apice emarginata, lobis acutis, basi in unguem contracta, glandulis 2 separatis praedita; stamina circiter 2.5 mm longa, connectivis non productis, apice truncatis; ovula 3, sessilia. Baccae

oblongae, 10~12 mm longae, 5~6 mm diam., rubrae, apice stylis persistentibus circiter 1 mm longis praeditae, non albo-pruinosae. Fl. Mai.. Fr. Jun.-Sept..

  Gansu(甘肃): Tianshui(天水), Mt. Maiji(麦积山), in forests, alt. 1800 m, 1984-05-05, Q. R. Wang(王庆瑞)11375(holotype, PE); same locality, in forests, 1950-09-11, C. L. Wu(吴中伦)20188, 1950-09-12, 20231; same locality, by bank, alt. 1750 m, 1963-06-26, Q. X. Li(李全喜)352; same locality, in thickets, alt. 1800 m, 1963-06-26, Q. X. Li 345; same locality, in forests, alt. 2050 m, 1963-06-25, Q. X. Li 277.

  落叶灌木,高约2 m。枝淡棕褐色或暗灰色,具条棱和黑色疣点,幼枝淡黄棕色,具条棱,但无疣点;茎刺单生或三叉分,长1~3 cm,腹面具槽。叶薄纸质,椭圆形或倒卵形,偶长圆状椭圆形,长(0.7~)2~6 cm,宽(0.4~)1~2.7 cm,先端圆钝,基部骤窄成柄,上面绿色,中脉扁平或微凹陷,侧脉和网脉显著,背面淡绿色或灰色,中脉、侧脉和网脉明显隆起,无毛,不被白粉,叶缘平展,每边具12~25刺齿,但新枝上的叶常全缘;叶柄长达1.7 cm,有时近无柄。总状花序具5~8朵花,长3~4 cm,总梗基部偶有1~2花簇生;苞片披针形,长约1.5 mm;花梗长约1 cm,无毛;花黄色;萼片2轮,外萼片近圆形或卵圆形,长约3.5 mm,宽约3.1 mm,内萼片近圆形,长约

4.8 mm,宽约4.6 mm;花瓣椭圆形,长约5 mm,宽约3.5 mm,先端缺裂,裂片急尖,基部缢缩呈爪,具2枚分离腺体;雄蕊长约2.5 mm,药隔不延伸,先端平截;胚珠3

枚,无柄。浆果长圆形,长10~12 mm,直径5~6 mm,红色,顶端具宿存花柱,长约1 mm,不被白粉。花期5月,果期6~9月。

  本种近似川鄂小檗B.henryana Schneid.,但本种叶背面不被白粉;萼片近圆形;花瓣椭圆形,先端缺裂,易于区别。

29 细梗小檗 新种 图15:9~12

  Berberis tenuipedicellata Ying, sp. nov., Fig.15:9~12

  Haec species affinis B.dictyoneurae Schneid., sed foliis sempervirentibus obovatis, baccis subglobosis apice foveatis differt.

  Frutex sempervirens, 1~2 m altus. Ramuli vetustiores teretes, fusci vel atro-purpurei, sparse nigro-verrucosi, glabri, juveniles atro-purpurei striato-angulati. Spinae simplices vel trifidae, 0.6~1.5 cm longae. Folia tenuiter coriacea, obovata vel obovato-elliptica, 0.8~2(~3.5) cm longa, 5~12 mm lata, apice obtusa vel acuta, basi sensim angustata, supra viridia, costis et nervis

lateralibus paullo elevatis, subtus laete brunnea, non albo-pruinosa, costis et nervis lateralibus

conspicue elevatis, venis reticulatis utrinque elevatis, margine plano-patentia spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 10~25; petioli 2~3 mm longi, interdum subnulli. Inflorescentiae racemosae, 3~10-florae, 1~3.5 cm longae, basi plerumque floribus 1~3 fasciculatis praeditae; pedicelli

gracillimi, 5~12 mm longi, glabri. Flores ignoti. Baccae subglobosae, rubrae, 9~10 mm longae, 8~9 mm diam., apice stylis nullis, foveatae, non albo-pruinosae; semina 2~3. Fr. Mai.-Jun..

  Sichuan(四川): Kangding(康定), near Jiaoba(角坝附近), along the bank, by field side, alt. 2450 m, 1960-05-22, T. S. Ying(应俊生)3542(holotype, PE); Kangding, Songyu(宋玉),

roadside, alt. 2500~3100 m, 1960-05-08, T. S. Ying 3353(PE); in thickets, 1961-05-25, S. Jiang(姜恕)02998(PE); Jiulong(九龙), Maidilong(Miutilung 麦地龙), among thickts, alt. 2300 m, 1937-07-03, T. T. Yu 6708(PE); Yajiang(雅江), Yalongjiang River(雅砻江边), by the bank, alt. 2740 m, 1984-06-20, W. L. Chen and J. R. Chen(陈伟烈、陈家瑞)6600(PE), 1930-07-04, Z. P. Huang and S. P. Zhu(黄治平,朱树平)00554(PE).

  常绿灌木,高1~2 m。老枝圆柱形,暗灰色或暗紫红色,具散生黑色疣点,无毛,幼枝暗紫红色,具条棱;茎刺单一或三分叉,长0.6~1.5 cm。叶薄革质,倒卵形或倒卵状椭圆形,长0.8~2(~3.5) cm,宽5~12 mm,先端圆钝或急尖,基部渐狭,上面绿色,中脉和侧脉微隆起,背面亮棕色,不被白粉,中脉和侧脉明显隆起,两面网脉显著隆起,叶缘平展,每边具10~25刺齿;叶柄长2~3 mm,有时近无柄。 总状花序由3~10朵花组成,长1~3.5 cm,花序基部常有1~3朵花簇生;花梗很细弱,长5~12 mm,无毛。花未见。浆果近球形,红色,长9~10 mm,直径8~9 mm,顶端无宿存花柱,孔穴状,不被白粉;含种子2~3枚。果期5~6月。

  本种近似网脉小檗B.dictyoneura Schneid.,但本种叶常绿,倒卵形;浆果近球形,顶端孔穴状,易于区别。

30 巴塘小檗 新种 图11:1~9

  Berberis batangensis Ying, sp. nov., Fig.11:1~9

  Haec species affinis B.ignoratae Schneid., sed foliis margine incrassatis integris, supra non albo-pruinosis, venis reticulatis utrinque conspicue elevatis , connectivis apice non productis, truncatis differt.

  Frutex 0.5~1.5 m altus. Ramuli vetustiores fusci, teretes, juveniles atro-purpurei, sulcati, glabri. Spinae trifidae, 1~1.5 cm longae, cum ramulis concolorae. Folia decidua, chartacea, obovata vel anguste obovata, 0.4~2 cm longa, 2~7 mm lata, apice rotundo-obtusa vel

emarginata, basi cuneata, supra pallide viridia, costis paullo elevatis,subtus cinerea, glabra, non albo-pruinosa, costis conspicue elevatis, venis reticulatis densis utrinque conspicue elevatis,

margine incrassata integra; petioli subnulli. Inflorescentiae racemosae, 5~10-florae, 1~1.5 cm longae, plerumque floribus fasciculatis intermixtis praeditae; pedicelli circiter 3 mm longi, glabri, interdum paullo albo-pruinosi; bracteae ovatae, 1 mm longae, apice breve acuminatae. Flores flavi; sepala 3-seriata, exteriora ovata, 1.2~1.5 mm longa, circiter 1 mm lata, mediana ovato-orbicularia, circiter 3 mm longa, circiter 2 mm lata, interiora elliptica, 4~4.2 mm longa, 3~3.2 mm lata; petala obovata, 2.8~3.1 mm longa,

1.8~2 mm lata, apice emarginata, lobis acutis, basi in unguem contracta, glandulis 2 contiguis praedita; stamina circiter 1.2 mm longa, connectivis apice non productis, truncatis; ovula 4. Fructus ignoti. Fl. Jun.-Jul..

  Sichuan(四川): Batang(巴塘), in thickets, alt. 3000 m, 1972-07-02, 236 Coll. Team(236 任

务组)0051(holotype, PE); Batang, by field side, alt. 2600 m, 1972-07-01, 236 Coll. Team 0031(PE).

  落叶灌木,高0.5~1.5 m。老枝暗灰色,圆柱形,幼枝暗紫色,具槽,无毛;茎刺三分叉,长1~1.5 cm,与枝同色。叶纸质,倒卵形或狭倒卵形,长0.4~2 cm,宽2~7 mm,先端圆钝或微凹,基部楔形,上面淡绿色,中脉微隆起,背面灰色,无毛,不被白粉,中脉明显隆起,两面密网脉明显隆起,叶缘增厚,全缘;近无柄。总状花序具5~10朵花,长1~1.5 cm,常间杂簇生花。花梗长约3 mm,无毛,有时微被白粉;苞片卵形,长1 mm,先端短渐尖;花黄色;萼片3轮,外萼片卵形,长1.2~1.5 mm,宽约1 mm,中萼片卵圆形、长约

3 mm,宽约2 mm,内萼片椭圆形,长4~4.2 mm,宽3~3.2 mm;花瓣倒卵形,长2.8~

3.1 mm,宽1.8~2 mm,先端缺裂,裂片急尖,基部缢缩呈爪,具2枚紧靠的腺体;雄蕊长约1.2 mm,药隔先端不延伸,平截;胚珠4枚。果未见。花期6~7月。

  本种近似黑果小檗B.ignorata Schneid.但本种叶缘增厚,全缘,背面不被白粉,两面网脉明显隆起;药隔先端不延伸,平截而易于区别。

31 城口小檗 新种 图16:1~6

  Berberis daiana Ying, sp. nov., Fig.16:1~6

  Haec species affinis B. fengii S. Y. Bao, a qua differt foliis plerumque integris vel supra medium inconspicue spinuloso-serrulatis, subtus haud albo-pruinosis, fructibus subglobosis, stipitibus fructuum usque ad 1.5~2.5 cm longis prope apicem recurvatis differt.

  Frutex semi-sempervirens, 0.5~1 m altus. Ramuli vetustiores cinereo-brunnei, striato-angulati, nigro-verrucosi, juveniles flavescentes glabri. Spinae graciles trifidae, raro 5-fidae,

5~12 mm longae, cum ramulis juvenilibus concolorae. Folia crasse chartacea, elliptico-obovata vel obovata, 2~5 cm longa, 1.2~2.2 cm lata, apice rotundata, basi cuneata, supra atro-viridia, costis planis, nervis lateralibus 3~4-jugis, subtus pallide flavo-viridia haud albo-pruinosa, costis conspicue elevatis, nervis lateralibus et venis reticulatis conspicue elevatis, glabra, margine plano-patentia integra vel supra medium inconspicue spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 3~8 vel 10~20;petioli saepe rubri, 2~5 mm longi. Flores solitarii,flavi; pedicelli 1.5~2.5 cm longi, glabri; sepala biseriata, exteriora elliptica, 7.5~8 mm longa,4.5~5 mm lata, interiora late obovato-

elliptica, 7~7.2 mm longa, circiter 5 mm lata; petalaobovata, circiter 6 mm longa, circiter 4 mm lata, apice incisa, lobis acutis, basi in unguem contracta, glandulis 2 separatis ellipticis praedita; stamina circiter 3.5 mm longa, connectivis apice productis obtusis;ovula 11. Stipites fructuum validi, prope apicem paullo recurvati, glabri. Baccae subglobosae, rubrae, 1.3~1.5 cm longae, 1.2

~1.3 cm diam., paullo albo-pruinosae, stylis nullis; semina saepe 6~7. Fl. Jun.. Fr. Aug.-Sept..

图16 1~6. 城口小檗 1. 果枝; 2. 外萼片; 3. 内萼片; 4. 花瓣; 5. 雄蕊; 6. 子房。 7

~8. 矮生小檗 7. 果枝;

8. 叶背面。(张泰利 绘)

Fig.16 1~6. B. daiana Ying 1. Fruiting branch; 2. Outer sepal; 3. Inner sepal; 4. Petal; 5.

Stamen; 6. Ovary.

7~8. B. medogensis Ying 7. Fruiting branch; 8. Under surface of leaf.

  Sichuan(四川): Chengkou(城口), in thickets, alt. 2550 m, 1958-09-20, T. L. Dai(戴天伦)107268(holotype, PE), in thickets, alt. 2350 m, 1958-08-11, T. L. Dai 101835(PE), on weedy

place, alt. 2500 m, 1958-06-11, T. L. Dai 100826(PE); Wuxi(巫溪), on rock, 1958-07-14, G. H. Yang(杨光辉)58758(PE), in thickets, alt. 2500 m, B. Z. Ni(倪炳炽)00527(CDBI).

  半常绿灌木,高0.5~1 m。老枝灰褐色,具条棱和稀疏黑色疣点,幼枝淡黄色,无毛;茎刺细弱,三分叉,偶有五分叉,长5~12 mm,与幼枝同色。叶厚纸质,椭圆状倒卵形或倒卵形,长2~5 cm,宽1.2~2.2 cm,先端圆形,基部楔形,上面深绿色,中脉扁平,侧脉

3~4对,背面淡黄绿色,不被白粉,中脉明显隆起,两面侧脉和网脉明显隆起,无毛,叶缘平展,全缘或每边中部以上具3~8不明显刺齿,有时每边具10~20刺齿,变

异大;叶柄常红色,长2~5 mm。花单生;花梗长1.5~2.5 cm,无毛;花黄色;萼片2轮,外萼片椭圆形,长7.5~8 mm,宽4.5~5 mm,内萼片倒卵状阔椭圆形,长7~7.2 mm,宽约5 mm;花瓣倒卵形,长约6 mm,宽约4 mm,先端锐裂,裂片锐尖,基部缢缩呈爪,具2枚分离的椭圆形腺体;雄蕊长约3.5 mm,药隔先端延伸,圆钝;胚珠11枚。果梗粗壮,近顶端稍下弯,无毛;浆果近球形,红色,长1.3~1.5 cm,直径1.2~

1.3 cm,顶端无宿存花柱,微被白粉,通常含种子6~7枚。花期6月,果期8~9月。

  本种近似大果小檗Berberis fengii S. Y. Bao,但本种叶通常全缘,或中部以上具不明显刺齿,背面不被白粉;果近球形;果梗长达1.5~2.5 cm,近顶端下弯。易于区别。32 冕宁小檗 新种 图17:9~12

  Berberis mianningensis Ying, sp. nov., Fig.17:9~12

  Haec species affinis B.minutiflorae Schneid., a qua differt ramulis juvenilibus flavescentibus, foliis chartaceis,ellipticis, ovulo 1, fructibus stylis brevissimis praeditis, stipitibus fructuum longioribus differt.

  Frutex circiter 0.5 m altus. Ramuli vetustiores atro-cinerei, striato-angulati, non verrucosi, juveniles flavescenti, glabri. Spinae simplices vel trifidae, debiles, circiter 1 cm longae,

flavescentes, teretes. Folia decidua, tenuiter chartacea, elliptica vel anguste elliptica, raro

oblanceolata, 1~2 cm longa, 2~4 mm lata, apice acuta vel obtusa, 1-mucronulata, basi cuneata, supra viridia, costis paullo elevatis, nervis lateralibus 3~4-jugis, subtus pallide flavo-viridia, costis conspicue elevatis, non pruinosa, venis reticulatis utrinque obscuris, margine plano-patentia

integra vel spinuloso-serrulata, spinulis utrinque 1~3; petioli subnulli. Flores solitarii (nondum vidi). Stipites fructuum graciles recurvati, 1~1.4 cm longi, flavescentes, glabri. Baccae

obovoideo-ellipsoideae, 8~9 mm longae, 4~5 mm diam., juveniles virides, non albo-

pruinosae, stylis brevissimis; semen unicum. Fr. Jul.-Aug..

图17 康定小檗 1. 果枝; 2. 叶示上面; 3. 叶示背面; 4. 外萼片; 5. 内萼片; 6. 花瓣; 7. 雄蕊;

8.子房。

9~12.冕宁小檗 9. 果枝; 10. 叶示上面; 11. 叶示下面; 12.果。(张泰利 绘)

Fig.17 1~8. B. kangdingensis Ying 1. Fruiting branch; 2. leaf (showing upper surface); 3.

Leaf (showing under

surface); 4. Outer sepal; 5. Inner sepal; 6. Petal; 7. Stamen; 8. Ovary. 9~12. B. mianningensis

Ying 

9. Fruiting branch; 10. Leaf (showing upper surface); 11. Leaf (showing under surface); 12. Fruit .   Sichuan(四川): Mianning(冕宁), in thickets, alt. 2650 m, 1959-07-19, S. G. Wu(武素功)2021(holotype, PE).

  落叶灌木,高约0.5 m。老枝暗灰色,具条棱,无疣点,幼枝淡黄色,无毛;茎刺单生或三分叉,细弱,长约1 cm,淡黄色,圆柱形。叶薄纸质,椭圆形或狭椭圆形,偶有倒披针形,长1~2 cm,宽2~4 mm,先端急尖或圆钝,有1刺尖头,基部楔形,上面绿色,中脉微隆起,侧脉3~4对,背面淡黄绿色,中脉明显隆起,不被白粉,两面网脉不显,叶缘平展,全缘或每边具1~3刺齿;近无柄。花单生(花未见)。果梗细弱,下弯,长1~1.4 cm,淡黄色,无毛;浆果倒卵状椭圆形,长8~9 mm,直径4~5 mm,幼时绿色,顶端具极短宿存花柱,不被白粉,含种子1枚。果期7~8月。

  本种近似小花小檗Berberis minutiflora Schneid,但本种幼枝淡黄色;叶纸质,椭圆形;胚珠1枚;果具极短宿存花柱;果梗较长,易于区别。

33 康定小檗 新种 图17:1~8

  Berberis kangdingensis Ying, sp. nov., Fig.17:1~8

  Haec species affinis B.multicauli Ying, sed petalis obovatis, apice emarginatis, ovulis 6~7,

baccis subglobosis dense albo-pruinosis, stylis nullis differt.

  Frutex circiter 1 m altus. Caules dense ramosi; ramuli pallide flavo-brunnei, teretes vel striato-angulati, puberuli, sparse nigro-verrucosi. Spinae debiles, 5-fidae , interdum trifidae,

flavescentes, 5~10 mm longae. Folia decidua, chartacea, anguste elliptica vel obovato-elliptica, 7~11 mm longa, 2~4 mm lata, apice acuta, 1-mucronulata, basi cuneata, supra viridia, costis elevatis, subtus flavo-viridia, haud albo-pruinosa, costis conspicue elevatis, venis reticulatis

utrinque conspicue elevatis, margine plano-patentia integra, raro spinuloso-serrulata, spinulis 1~2; petioli subnulli. Flores solitarii, flavi; pedicelli 4~5 mm longi, glabri; sepala biseriata,

exteriora elliptica, circiter 4.5 mm longa, circiter 3.5 mm lata, interiora obovato-oblonga, circiter

5.5 mm longa, circiter 4.1 mm lata; petala obovata, circiter 5 mm longa, circiter 3.1 mm lata, apice emarginata, basi cuneata, glandulis 2 separatis ellpticis praedita; stamina circiter 3 mm

longa, connectivis paullo productis, apice obtusis; ovula 6~7. Baccae subglobosae, circiter 9 mm longae, circiter 8 mm diam., dense albo-pruinosae, stylis nullis. Fl. Jun.. Fr. Oct.-Nov..

  Sichuan(四川): Kangding(康定), in crevice, on slope, alt. 2700 m, 1934-11-04, Harry Smith 13039(holotype, PE), on slope, alt. 3400 m, 1934-10-19, Harry Smith 12893(PE).

  落叶灌木,高约1 m。茎具密集分枝;枝淡黄褐色,圆柱形或具条棱,被微柔毛,具稀疏黑色疣点;茎刺细弱,五分叉,有时三分叉,淡黄色,长5~10 mm。叶纸质,狭椭圆形或倒卵状椭圆形,长7~11 mm,宽2~4 mm,先端急尖,具1刺尖头,基部楔形,上面绿色,中脉降起,背面黄绿色,不被白粉,中脉明显隆起,两面网脉显著隆起;叶缘平展,全缘,每边偶有1~2刺齿;近无柄。花单生;花梗长4~5 mm,无

毛;花黄色;萼片2轮,外萼片椭圆形,长约4.5 mm,宽约3.5 mm,内萼片倒卵状长圆形,长约5.5 mm,宽约4.1 mm;花瓣倒卵形,长约5 mm,宽约3.1 mm,先端缺裂,基部楔形,具2枚分离椭圆形腺体;雄蕊长约3 mm,药隔稍延伸,先端圆钝;子房含胚珠6~7枚。浆果近球形,长约9 mm,直径约8 mm,顶端无宿存花柱,密被白粉。花期6月。果期10~11月。

  本种近似多枝小檗B.multicaulis Ying,但本种花瓣倒卵形,先端缺裂,胚珠6~7,浆果近球形,无宿存花柱,密被白粉而不同。

34 矮生小檗 新种 图16:7~8

  Berberis medogensis Ying, sp. nov., Fig.16:7~8

  Haec species affinis B.approximatae, a qua differt planta 10~20 cm alta, foliis margine conspicue incrassatis, stipitibus fructuum usque ad 2.3 cm longis, baccis haud albo-pruinosis, stylis nullis.

  Frutex nanus, vix 10~20 cm altus. Caules laete flavescenes, laeves, glabri, angulato-sulcati; ramuli juveniles atro-purpurei, conspicue angulato-sulcati. Spinae trifidae, 3~13 mm longae, cum ramulis concolorae. Folia chartacea, obovata, 7~13 mm longa, 3~5 mm lata, apice acuta, 1-mucronulata, basi cuneata, supra atro-viridia, costis paullo elevatis, subtus dense albo-

pruinosa, costis conspicue elevatis, nervis lateralibus 2~3-jugis conspicue elevatis, venis

reticulatis obscuris, margine conspicue incrassata, haud revoluata, supra medium spinuloso-

serrulata, spinulis utrinque 1~2, interdum usque ad 4~5; petioli subnulli. Flores nondum vidi. Baccae solitariae, subglobosae, rubrae, circiter 11 mm longae, circiter 10 mm diam., non albo-pruinosae; stipites 2.3 cm longi, laete atro-purpurei, laeves, glabri; styli nulli; semina 6~7. Fr. Nov..

  Xizang(Tibet 西藏): Medog(墨脱), in thickets, alt. 3300 m, 1982-11-20, B. S. Li and S. Z. Cheng(李渤生,程树志)01875(holotype, PE).

  矮小灌木,高仅10~20 cm。茎亮淡黄色,光滑无毛,具棱槽,幼枝暗紫色,棱槽显著,茎刺三分叉,长3~13 mm,与枝同色。叶纸质,倒卵形,长7~13 mm,宽3~5 mm,先端骤尖,具1刺尖头,基部楔形,上面深绿色,中脉微隆起,背面密被白粉,中脉明显隆起,侧脉2~3对,明显隆起,网脉不显,叶缘明显增厚,不反卷,每边中部以上具1~2刺齿,有时达4~5刺齿;近无柄。花未见。果单生;果梗长2.3 cm,亮暗紫色,光滑无毛;浆果近球形,红色,长约11 mm,直径约10 mm,顶端无宿存花柱,不被白粉。含种子6~7枚。果期11月。

  本种与近似小檗B.approximata Sprague相近似,但本种植株高10~20 cm,叶缘明显增厚,果梗长达2.3 cm,桨果不被白粉,无宿存花柱,易于区别。

致谢 本文承杨亲二教授审阅并修改拉丁文,冀朝祯、张泰利先生绘图,谨此致谢。国家自然科学基金资助项目,“三志”编研内容之一。

作者单位:中国科学院植物研究所系统与进化植物学开放研究实验室 北京 100093

1999-03-25收稿,1999-05-29收修改稿。

中国小檗属新分类群

作者:

作者单位:

刊名:

英文刊名:

年,卷(期):

被引用次数:应俊生植物分类学报ACTA PHYTOTAXONOMICA SINICA1999,37(4)4次

1. 张甲雄.陈西仓 甘肃小檗属植物及开发利用[期刊论文]-特种经济动植物2002,5(9)

2. 库尔班江.亥依如拉木.罗新泽 伊犁河流域红果小檗资源分布与生长条件的初步调查研究[期刊论文]-中国中药杂志2008,33(4)

3. 郑哲民.黄原.周志军.ZHENG Zhe-Min.HUANG Yuan.ZHOU Zhi-Jun 横断山地区蝗虫的新属和新种(直翅目,蝗总科)[期刊论文]-动物分类学报2008,33(2)

4. 甘沛奇 关于横断山脉的地理描述[期刊论文]-中国西部2007(5)

5. 曾广权.郭慧光.邓晴.李芝喜.Zeng Guangquan.Guo Huiguang.Deng Qing.Li Zhixi 中、缅、印交界地区(东喜马拉雅山-横断山) 生物多样性保护研究[期刊论文]-云南环境科学2000,19(1)

6. 李新华.LI Xin-Hua 中国小檗属二新异名[期刊论文]-广西植物2010,30(4)

7. 邵宝林.龚国淑.张世熔.余霞.杨丹玲.张洪.刘晓璐.SHAO Baolin.GONG Guoshu.ZHANG Shirong.YU Xia.YANG Danling.ZHANG Hong.LIUXiaolu 横断山北部高山区不同生态条件下土壤微生物数量及其与生态因子的相关性[期刊论文]-生态学杂志2006,25(8)

8. 程根伟.罗辑 横断山林区优势林木生长动态与生态参数估计方法[期刊论文]-山地学报2002,20(5)

9. 张洪茂.胡锦矗 川西北高原马麝(横断山亚种)的夏季生境选择[期刊论文]-四川动物2004,23(2)

10. 李鑫.LI Xin 重庆地区小檗属(Berberis)植物的资源调查[期刊论文]-重庆工商大学学报(自然科学版)2005,22(2)

1.李新华 中国小檗科小檗属一新名称[期刊论文]-热带亚热带植物学报 2007(6)

2.林长松.左经会.廖雯 六盘水小檗属植物资源及其开发利用前景[期刊论文]-六盘水师范高等专科学校学报 2007(6)

3.王绪英.左经会.林长松.向红.杨再超 永思小檗不同居群盐酸小檗碱的含量变化研究[期刊论文]-六盘水师范学院学报 2012(3)

4.姚德生 甘肃木本植物特有种类及其分布[期刊论文]-西北植物学报 2004(9)

本文链接:http://d.g.wanfangdata.com.cn/Periodical_zwflxb199904001.aspx


相关内容

  • 小檗碱的体外降糖作用
    上海第二医科大学学报 V ol. 21N o. 52001 Acta U niversitati s Medicinali s Secondae Shanghai ! 425! 文章编号 0258-5898(2001) 05-0425-03 ...
  • 园林植物分类及其应用
    园林植物分类及其应用 一.园林植物分类方法 (一)习性分类法 (二)观赏特性分类法 (三)园林用途分类法 (四)自然系统分类法 (一)习性分类法 1.草本植物 一年生植物.二年生植物.多年生植物 2.木本植物 常绿.落叶 乔木.灌木.藤本 ...
  • 天然药物化学实验报告
    小檗碱提取及结构鉴定 摘 要 目的:对黄连中的小檗碱成分进行分离纯化与鉴定.方法:采用超声提取.重结晶等手段对样品进行分离.纯化,根据紫外光谱进行化合物结构鉴定.结果:从黄连中分离得到了小檗碱,结论:该方法简单.可行,可为黄连药材及其制剂的 ...
  • 黄芩苷的药动学研究进展
    中南药学2011年3月第9卷第3期CentralsouthPhnllacy.March2011,VoL9N0.3 deIiveryin a wate-I}dlnⅡcroemulsion[J]. Internationa王h"voo ...
  • 黄连的药理研究及现代应用
    370ChinaPharmacist2003,Vol.6 No.6 黄连的药理研究及现代应用 王秀杰 (辽宁铁岭县第一医院 112000) 关键词 黄连 药理学 临床应用 中图分类号:R285 文献标识码:B 文章编号:10082049X( ...
  • 动物的主要类群鱼类
    本资料来自于资源最齐全的21世纪教育网www.21cnjy.com 第一节 动物的主要类群----鱼类 教学目标:1.概述鱼类的主要特征. 2.尝试观察.比较.归纳的科学探究方法. 3.初步确立生物体结构与功能相适应的观点,关注动物的生活环 ...
  • 第一节绿色植物的主要类群
    第一节 绿色植物的主要类群 一.选择题 1.现在地球上最高等的植物类群是 ( ) A.藻类植物 B.苔藓植物 C.裸子植物 D.被子植物 2.藻类和蕨类植物的共同特征( ) A都是多细胞生物体 B都没有根.茎.叶的分化 C全部生活在阴湿环境 ...
  • 庞虹:认识昆虫,保持对大自然的热爱
    ?主讲人:庞虹--昆虫学家, 中山大学生物博物馆馆长 编者按: 庞虹,中山大学生物博物馆馆长,主要从事昆虫的物种多样性起源与演化.鞘翅目昆虫的分类.天敌瓢虫资源的利用等方面的研究. 前不久,作为<科学队长>第二季节目<昆虫 ...
  • 假如地球上没有微生物
    假如地球上没有微生物 王德华 (注:此文应<科学画报>之约而写,经编辑修改.接编辑通知,将于近期刊出.虽在大学时学过微生物课程,但对这个学科发展的了解连皮毛都谈不上.难以推辞,硬着头皮写了点文字.因想从食物链生态关系角度说明微生 ...